Канцэрты, выставы, кінапаказы, тэатральныя імпрэзы, літаратурныя вечарыны, перформансы, лекцыі і майстар-класы — Месяц беларускай культуры пройдзе ў Варшаве і іншых гарадах ад 6 чэрвеня да 7 ліпеня. Амбасада Аўстрыі ў Варшаве і Народнае антыкрызіснае ўпраўленне (НАУ) рыхтуюць гэтую маштабную ініцыятыву, каб падтрымаць рэпрэсаваных беларусаў творчых прафесій, якія знаходзяцца ў вымушанай эміграцыі.
«Для многіх беларусаў спосабам выжыць ва ўмовах дыктатуры стала кніга, спектакль у інтэрнэце, дакументальны фільм, анлайн-канцэрт — усё тое, што можа сказаць артыст праз сваю душу. І для нас ёсць важнай асоба ў культуры, тыя, хто стварае культурнае багацце народа, каб хутка яны змаглі вярнуцца ў Беларусь і ствараць для развіцця нацыянальнай культуры краіны», — патлумачыў кіраўнік Народнага антыкрызіснага ўпраўлення (НАУ) Павел Латушка.
Многія імпрэзы Месяца беларускай культуры будуць транслявацца ў інтэрнэце, такім чынам да іх змогуць далучыцца тыя, хто знаходзіцца ў Беларусі. Таксама НАУ з партнёрамі зладзяць міжнародную канферэнцыю з рабочай назвай «Беларуская культура ва ўмовах рэпрэсій і эміграцыі. Выклік і магчымасці.
MOST пагутарыў з Паўлам Латушкам пра тое, якія акцыі ў межах Месяца беларускай культуры пройдуць на Беласточчыне.
«Ад рэпрэсій пацярпелі больш за 1500 беларускіх дзеячаў культуры»
— Беларуская культура сутыкнулася з самымі вялікімі масавымі рэпрэсіямі, якія не ведала гісторыя Беларусі пасля Другой сусветнай вайны, — заявіў Павел Латушка. — 80 дзеячаў беларускай культуры знаходзяцца за кратамі і з’яўляюцца палітычнымі зняволенымі. Нават так званы міністр культуры кажа пра тое, што звольніў 300 дзеячаў культуры, хаця, канешне, гэтая лічба значна большая. Мы лічым, што пацярпелі ад разнастайных санкцый і рэпрэсій больш за 1500 беларускіх дзеячаў культуры. Звольненыя з пасадаў кіраўнікі найбуйнейшых нацыянальных устаноў культуры. Калі глядзець на Міністэрства культуры, то палова кіраўнікоў упраўленняў страцілі сваю працу толькі за сваю грамадскую пазіцыю, толькі за тое, што яны выступілі супраць гвалту, падпісалі ліст за кандыдата ў прэзідэнты, за тое, што маюць права сказаць. Як бы там ні было, мы павінны зразумець, што культура з’яўляецца асновай нацыі, а нацыя з’яўляецца асновай дзяржаўнасці. Калі мы страцім беларускую культуру, гэты корань, значыцца, мы страцім дзяржаву.
Чытайце таксама
Пра падзеі ў беларускім Маладзечне пасля прэзідэнцкіх выбараў у 2020 годзе журналісту Руслану Кулевічу распавядае музыкант і журналіст Ігар Палынскі....
Чытаць далей
В новом выпуске «Мы вернемся» журналист Руслан Кулевич знакомит с музыкантом Филлипом Дмитруком из Кобрина. Перед президентскими выборами 2020 года...
Чытаць далей
Беларусы создали в Польше независимый продакшн Vidok. Режиссер Виталий Карабань, продюсер Каролина Шарфман и оператор Ксения Гайдук объединились, чтобы снять...
Чытаць далей«Кожны дзень мы павінны займацца культурай»
— Для нас вельмі важна арганізаваць падтрымку для дзеячаў беларускай культуры ў Беларусі, якія захоўваюць нацыянальную спадчыну, займаюцца развіццём нашай культуры, і таксама дапамагчы тым, хто вымушана з’ехаў па-за межы Беларусі. Менавіта гэтаму прысвечаны Месяц культуры. Але гаворка не толькі пра месяц: кожны дзень мы павінны займацца культурай, памятаць, што культура − гэта тое, што фармуе асобу, што робіць нас людзьмі. У нас ёсць добры партнёр — пасольства Аўстрыі ў Варшаве, якое выступіла з гэтай ініцыятывай. Падтрымалі яе практычна ўсе дыпламатычныя місіі еўрапейскіх краін, акрэдытаваная ў Варшаве, так што мы спадзяёмся на актыўны ўдзел у гэтых мерапрыемствах і ад прадстаўнікоў іншых дзяржаў, — расказаў Латушка.
Міжнародная канферэнцыя і год Скарыны
— Сёлета год Скарыны, фармальны, нефармальны — няважна. Гэта нагода нагадаць Еўропе, што прадстаўнік нашай краіны 500 год таму выдаў першую друкаваную кнігу. 140 год Купалу і Коласу. Я памятаю, што такое — зладзіць Дні беларускай культуры за мяжой. Заўсёды не хапала сродкаў, магчымасцей. А тут большая адкрытасць нашых партнёраў і сяброў да супрацоўніцтва, да запрашэння дзеячаў беларускай культуры. Гэта магчымасць пазнаёміць свет з багаццем беларускай культуры. А пазней, каб не адбылася асіміляцыя, — вярнуць гэты даробак з дадатковым элементам багацця міжнароднага супрацоўніцтва ў Беларусь. Гэта ні ў якім разе не станоўчая гісторыя, але ў вымушанай сітуацыі мы павінны шукаць выйсце, — перакананы Латушка.
«Немагчыма ўявіць беларускую культуру без Беласточчыны»
Беласточчыну Павел Латушка называе выключнай з’явай у ягоным жыцці. Ён працаваў там маладым консулам, пазней неаднойчы прыязджаў на Падляшша як міністр культуры:
— Немагчыма сабе ўявіць беларускую культуру без такога магутнага складніка, якім з’яўляецца беларуская культура Беласточчыны. Гэта людзі, якія праз стагоддзі захавалі сваю адметнасць, прыналежнасць да беларускай культуры. Там развіваюцца беларускія школы, праводзяцца разнастайныя культурныя мерапрыемствы. Мы не павінны дзяліцца — беларуская дыяспара, якая цяпер прыехала на Беласточчыну, па маіх сведчаннях гэта каля 10 000 беларусаў, і да соцень тысяч беларусаў этнічных, — вельмі важна не дзяліць нас, быць разам.
Чытайце таксама
«Во якая неспадзяванка!» — усміхаецца пры сустрэчы Лукаш Леанюк і паказвае мядзведзіка, якога нехта апрануў у вязаны шалік і шапку....
Чытаць далейБеларусы создали в Польше независимый продакшн Vidok. Режиссер Виталий Карабань, продюсер Каролина Шарфман и оператор Ксения Гайдук объединились, чтобы снять...
Чытаць далей
Беларусы, живущие во Вроцлаве, рассматривают возможность выйти на митинг против долгих сроков получения проездного документа иностранца. Эта тема обсуждается в...
Чытаць далейПалітык лічыць, што для тых, хто прыехаў з Беларусі, будзе карысным пазнаёміцца з беларускай культурнай спадчынай Беласточчыны:
— Калі маладым консулам прыехаў і пабачыў, колькі там ладзіцца беларускіх культурных падзей, паставіў сабе пытанне: я, беларускі дыпламат, калі бачу такія адносіны да беларускай культуры па-за межамі Беларусі, — ці я магу калісьці аспрэчваць важнасць беларускай культуры ў Беларусі? Так, гэта пайшло ад выхавання, ад бацькі, але гэта быў дадатковы імпульс. Я зарадзіўся тым, як трэба, як неабходна любіць беларускую культуру.
Латушка расказаў, што арганізатары беластоцкага фестывалю «Тутака» задэкларавалі гатоўнасць стаць партнёрамі Месяцу беларускай культуры і правесці фестываль традыцыйнай беларускай культуры «Спеўны сход», які завершыцца беларускім Купаллем.
— Запрашаю ўсіх беларусаў, якія цяпер вымушага знаходзяцца за мяжой: наведвайце Беласточчыну. Там ёсць музей і цэнтр беларускай культуры ў Гайнаўцы, беларускае радыё, беларускае тэлебачанне, выходзяць часопісы, газеты. Варта прыехаць і пазнаёміцца з багаццем фестывальнай традыцыйнай культуры, якая захавала сваю адметнасць.
