- Сёння раніцай стала вядома, што палітзняволеную грамадзянку Швейцарыі Наталлю Хершэ вызвалілі з-за кратаў у Беларусі. Наталлю затрымалі ў 2020 годзе на адным з маршаў у Мінску, дзе яна сарвала балаклаву з супрацоўніка АМАП. MOST пагутарыў з братам Наталлі, маладзечанцам Генадзем Касьянам — той расказаў, як адбылося вызваленне, і падзяліўся першымі ўражаннямі ад сустрэчы. Публікуем яго словы.
«Навіна — як снег на галаву»
Мяне запрасілі ў амбасаду Швейцарыі сёння да 8:30 з пашпартамі Наталлі — беларускім і швейцарскім. Як адчыніў дзверы амбасады, мяне агарошылі гэтай навіной: Наталля вызваленая, віншуем вас, праз 15 хвілін едзем у аэрапорт праводзіць у Швейцарыю! Як снег на галаву, абсалютна нечакана.
Не чакаў такой развязкі ў бліжэйшыя дні. Магчыма, чакаў з цягам часу, можа, праз месяц, два, тры, да лета можа… Абсалютна нечакана і для Наталлі. Сёння раніцай, у 6 гадзін, калі час пад’ёму, адчыніліся дзверы і ёй сказалі: 15 хвілін вам на зборы, усе свае рэчы, якія маеце, — і на выхад.
«Уручэнне копій даверчых грамат было добрым знакам для мяне»
Звязваю вызваленне з намаганнямі ўраду Швейцарыі. Было відавочна, што яны нешта збіраюцца канкрэтнае прапанаваць рэжыму, і ўручэнне копій даверчых грамат спадару Макею было добрым знакам для мяне перш за ўсё. Дзесьці адчуваў падсвядома, што справа ідзе ў кірунку вызвалення Наталлі.
«Моцны дух, моцны настрой»
У аэрапорце нам выдзелілі VIP-залу, гутарылі ў прысутнасці сілавікоў каля сарака хвілін. Чым цяпер будзе займацца Наталля — мы не абмяркоўвалі: ёй трэба ўладкавацца кудысьці, не ведаю, ці возьмуць яе на старую працу — усё гэта пытанні, якія будзем вырашаць. Найперш Наталля павінна аднавіць сваё фізічнае здароўе. Яна вельмі худая, як быццам з Асвенцыму выйшла, скура ды косці. Яна шмат кілаграмаў вагі згубіла — недарэчнае і недастатковае харчаванне, адсутнасць вітамінаў і ўвогуле тыя ўмовы… Але дзякуючы свайму моцнаму характару, настрою, штодзённым фізічным практыкаванням на гадзінных прагулках ёй удалося ўтрымаць сваё здароўе не ў самым кепскім стане. Фізічна яна выглядае не вельмі добра, канешне, — шэры колер твару, худзізна, якая кідаецца ў вочы, пасівелыя валасы — але моцны дух, моцны настрой, такі пазітыў! Нават не чакаў ад яе такога.
Я казаў: Наталля, чакай, у хуткім часе апынешся ў абсалютна новым асяроддзі, у цябе будзе многа кантактаў. Многія беларусы ўжо ведаюць гэтае імя — Наталля Хершэ, і тваё жыццё значна пераменіцца.
«Лісты, дзе закраналі палітычныя тэмы, знішчаліся»
Апошні раз мы бачыліся з Наталляй яшчэ на Валадарцы, гэта было вельмі даўно, больш за год таму. Але вельмі шмат ліставаліся. Яна ў паўтара разы болей напісала мне, чым я ёй, і ўсе лісты я захаваў. Але дакладна даходзілі не ўсе лісты: там, дзе закраналі палітычныя тэмы, нават мімаходзь, — тыя лісты цалкам знішчаліся. Але ў асноўнай масе, працэнтаў 70 лістоў, усё ж даходзілі.
«Наталля сказала: «Ні пра што не шкадую»
Наталля годна прайшла свой шлях, цяжкі, нялёгкі, але яна не пісала прашэнне аб памілаванні. Многія думалі, што яна напіша і яе выпусцяць, — але яна ішла да канца. Праўда на яе баку. Яна сказала такія словы: «Ні пра што не шкадую. Калі зараз усё адкінуць назад і ўявіць той самы марш, я бы паступіла дакладна так жа». Гэта вельмі красамоўна сведчыць, што Наталля толькі загартавалася ў гэтай барацьбе, стала дужэйшай маральна, выпрацавала свой характар. Я перакананы, што яе чакае вялікая будучыня.
«Усё пакрыта змрокам таямніцы»
У якім статусе яна знаходзіцца — невядома. Можа, нейкі афіцыйны каментарый дадуць адпаведныя структуры, але ўсё гэта пакрыта змрокам таямніцы. Мяркую, нават той загад, якім яе вызвалілі, будзе засакрэчаны.
