Чым заняць дзяцей летам? Варыянт «уключыць мульцікі» гучыць як шкодная парада з кнігі Остэра, але часам гэта можа быць карысным. Калумністка MOST Дарка Міхайлоўская падрыхтавала карысны чэк-ліст для тых, хто хоча заставацца беларусам нават у замежжы і захаваць вакол сябе беларускі кантэкст.
Можна бясконца спрачацца пра будучыню і перспектывы (асабліва ў эміграцыі ў іншамоўнай краіне) беларускай мовы, але дакладна адно — каб не злавіць выпадкова калісьці пачуццё сораму за няўменне звязаць некалькі сказаў на пытанне пра родную мову, як мінімум асновы трэба ведаць.
Для людзей, у якіх ёсць дзеці, моўнае пытанне становіцца яшчэ больш вострым. Сабе мы можам знайсці дзясяткі апраўданняў, але ім — асабліва самым маленькім — наваколле фарміруем мы. І калі праз колькі год дзіцёнак задасца пытаннем: «Мама, тата, а хто я? А хто такія беларусы? А чаму я не ведаю беларускую мову?» — я вось не ведаю, як адказваць. Але дакладна знаю, што нашы дзеці дакладна іншымі, і лепшымі, і мы павінны даць ім усё, што можам.
Тым больш што не складана ж. Бо — ёсць жа! Трымайце (і захоўвайце) спіс карысных каналаў, відэа з якіх можна ўключыць дзецям у альтэрнатыву іншым, або проста для знаёмства. Хаця лепш за ўсё — глядзець разам і абмяркоўваць. У тым і плюс мульцікаў — яны даступныя любому ўзросту і кожнаму гледачу.
1. Гаварун — мультфільмы па-беларуску
Па спасылцы — дзіцячы кантэнт студыі беларускамоўнага агучвання GAVARUN.BY. Таленавітая каманда з прафесійнай агучкай і цудоўным памкненнем папулярызаваць родную мову праз кіно і мультыплікацыю.
Сярод дзіцячага кантэнту даступны агучаныя наступныя творы:
• Пэтсан і Фіндус (Pettersson und Findus) — 11 серый
• К’ю Клыпа (Q Pootle 5) (18 серый)
• Хайдзі, дзяўчынка Альпаў (Heidi, Girl of the Alps) — 22 серыі
• Папірус (Papyrus) — 26 серый
• Хамф (Humf) — 48 серый
• Рабакар Полі. Дарожная бяспека (Traffic safety with Poli) — 26 серый
• Любімчыкі / Tiny Love — 2 серыі
• Паляўнічыя на цмокаў (Chasseurs de dragons) — 24 серыі
Ëсць і ўласны прадукт — мульцікі «Прыгоды Гаваруна», кароценькія гісторыі пра пластылінавых чалавечкаў на базавыя тэмы: гародніна, колеры, геаметрычныя фігуры, свойскія жывёлы. Ëсць асобны плэйліст з кароценькімі (ад 4 да 13 хвілін) аўдыёказкамі.
Пакуль малазапоўненыя плэйлісты з мульцікамі «Пакаё» (Pocoyo), «Рабакар Полі: Штодзённая бяспека з Эмбер» (Daily life Safety with Amber) і відэакоміксам пра Пухнаты патруль, але яны абнаўляюцца.
2. Bielamult — мультфільмы старонкі беларускага трэкера baravik.org
Недаацэненая, на маю думку, старонка з усяго 900 падпісантамі, але затое з 30 плэйлістамі. Тут сабраныя беларускія, польскія, французскія і чэшскія мульцікі 2000-х з беларускай агучкай. Частка кантэнту, выглядае, калісьці была агучана менавіта студыяй «Белсат».
Не буду пералічваць усе плэйлісты, бо тут ужо, безумоўна, варта шукаць на свой густ і інтарэсы, але я б асобна вылучыла наступныя мульцікі:
• Бамсэ і горад злодзеяў (Bamse och Tjuvstaden) — 10 серый
• Мамі-Фаталь (Mami Fatale) — 12 серый (але не па парадку)
• Нодзі (Noddy) — 3 серыі
• Чатыры бакі казак (Cztery strony bajek) — 6 серый
• Рыцарь Пятрусь гербу «Тры яблыкі» (Rycerz Piotruś herbu Trzy Jabłka) — 26 серый
• Аблавушак (Miś Uszatek) — 100 серый
• Між намі, бусламі (Między nami bocianami) — 13 серый
• Польскія казкі і паданьні (Baśnie i bajki polskie) — 24 серыі
3. BAYBUS — «Канал для маленькіх гарэз і дарослых жэўжыкаў»
Старонка «БЭЙБУС» прадстаўляе сябе як забаўляльны, навучальны, развіццёвы канал. «Канал з клопатам і павагай, з хітрыкамі ды цікавосткамі, з пяшчотай і весялосцю». Шмат кантэнту менавіта беларускага. Канал рэгулярна абнаўляецца, і ў нашых рэаліях — гэта абсалютны скарб.
Што я б адзначыла асобна:
• Пра сланоў і барсучкоў для дзяўчат і хлапчукоў / Мультвершы Андрэя Скурко — 50 серый
• Асцярожна: дзеці! — 11 серый
• Казкі з Маляванычам. Новы сезон! — 66 серый
• Вясёлы садок — 4 серыі
• Казкі з Маляванычам. Сезон 2 — 13 серый
• Снежная каралева / Казкі з Маляванычам — 5 серый
Беларуская мова — ёсць. І кантэнт па-беларуску ёсць, галоўнае — ведаць пра яго і хоць трошкі ім карыстацца.
