Калі ёсць ідэя, чаго не хапае ў горадзе, але няма фінансавання, можна падаць заяўку на конкурс праектаў грамадзянскага бюджэту. Беларус Лукаш Леанюк двойчы перамагаў у конкурсе — у 2017 годзе і сёлета. Пра досвед удзелу ў конкурсе ён расказаў падчас сустрэчы ў MediaPortBelarus у Беластоку.
Спярша Лукаш патлумачыў, чаму наогул вырашыў падавацца на конкурс. Падчас паездак у іншыя гарады бачыў, як цікава выглядае, калі вуліцы ўпрыгожаныя скульптурамі. Напрыклад, ва Уроцлаве ёсць некалькі соцень скульптур гномаў. Лукаш падумаў, што нешта падобнае было б варта зрабіць і ў Беластоку.
Прыгадаў, што сярод палякаў ёсць кпін у адрас беластачан, нібыта па вуліцах тут ходзяць белыя мядзведзі і ядуць людзей.
Раз з гэтага смяюцца іншыя, то варта і самім пасмяяцца, тады іншым і не захочацца. Таму абраў персанажамі фігурак менавіта белых мядзведзікаў. Такія скульптуры цікавыя турыстам, а яшчэ папулярныя ў дзяцей. Падчас экскурсій па горадзе ім прапануюць пашукаць мішак, і гэта стала займальнай часткай знаёмства з горадам. У будучым Леанюк плануе развіць праект у адукацыйным кірунку, каб праз мядзведзікаў знаёміць дзяцей з культурнымі і гістарычнымі аспектамі Беластока.
Як падаўся на конкурс праектаў
Штогод у траўні ўлады Беластока прымаюць праектныя заяўкі ад прыватных асоб, якія прапануюць праекты па паляпшэнні жыцця ў горадзе. У 2017 годзе Лукаш вырашыў паўдзельнічаць у конкурсе ўпершыню. У заяўцы распісаў ідэю, тлумачыў, чаму яе варта падтрымаць. Агульны бюджэт на выраб і ўсталяванне васьмі скульптур мішак выйшаў у 40 тысяч злотых.
Паказаў дакументы больш дасведчанаму сябру, а той параіў адразу павялічыць бюджэт удвая, бо ўся праца, звязаная з горадам атрымаецца даражэй, чым плануеш. Так першы праект з вырабам васьмі скульптур выйшаў у 80 тысяч злотых, а сёлетні — у 135 тысяч.
Лукаш раіць складаць заяўкі з бюджэтам да 135 тысяч, бо пры вышэйшай суме будзе больш складаная рэалізацыя.
Як атрымалася перамагчы
Сёлета агулам у галасаванні за праекты ўдзельнічала 80 тысяч чалавек, амаль траціна насельніцтва Беластока. Праект Лукаша падтрымалі 7 тысяч, і ён аказаўся на чацвёртым месцы па колькасці галасоў.
У 2017 годзе праект падтрымалі беластоцкія інфлюенсеры, якія расказвалі пра яго ў Instagram, а таксама футбаліст «Ягелоніі». У 2022 годзе рэкламай былі ўжо самі мядзведзікі, якія за гэты час палюбіліся гараджанам.
Лукаш падкрэсліў, што яго задачай было менавіта падаць ідэю. Пасля горад абвяшчаў конкурс сярод мастакоў, каб абраць тыя выявы мядзведзікаў, па якіх зробяць скульптуры. У гэтым конкурсе прымалі рашэнне сябры камісіі з ліку службовых асоб. Сам Лукаш у камісіі не ўдзельнічаў, але выбарам мастака цалкам задаволены.
Беларус расказаў, што фінансаванне на ідэі можна шукаць не толькі на конкурсе грамадзянскага бюджэту, але і, напрыклад, у Urząd Marszałkowski і Urząd Pracy.