Увосень нелегальная міграцыя з Беларусі зноў актывізавалася — замежнікі хочуць трапіць у Польшчу раней, чым будзе дабудаваны бар’ер, які пазней зробіць гэта немагчымым. Фізічны бар’ер на мяжы з Беларуссю істотна стрымліваў нелегальную міграцыю, але не ліквідаваў яе цалкам. І колькасць жадаючых патрапіць у Польшчу — хоць і значна менш, чым год таму — апошнім часам пачала павялічвацца, расказвае партал Bialoruska24.
Паводле звестак штаба Памежнай службы, са студзеня па 13 лістапада з Беларусі ў Польшчу незаконна спрабавалі трапіць 9 914 чалавек (у сярэднім ад 300 да больш за 700 у месяц). З сярэдзіны года гэтая лічба расце — у жніўні спрабавалі 793 чалавекі, праз месяц — 1144, а ў кастрычніку — ажно 2 315.
Гэты месяц таксама можа аказацца рэкордным, бо менш чым за за два тыдні на гэтым злавілі 1 047 замежнікаў. Многія, убачыўшы мур, адступаюць.
— Мігранты хочуць скарыстацца апошнім момантам, калі ўключэнне электроннага бар’ера па ўсёй працягласці, акрамя фізічнага, практычна выключыць магчымасць нелегальнага перасячэння мяжы. Мы гэта ведаем, таму што адсочваем мігранцкія форумы, — тлумачыць прэс-сакратар штаба памежнай службы лейтэнант Ганна Міхальска.
Першы ўчастак электроннага загароды працягласцю 21 кіламетр уведзены ў эксплуатацыю 19 лістапада.
— Для гэтага ўчастка задзейнічалі 42 кіламетры кабеляў выяўлення, 232 камеры дзённага і начнога рэжыму, 67 цеплавізійных камер, размешчаных на апорах, 277 з іх устаноўлены на гэтым участку, — паведаміў начальнік памежнай службы генерал-маёр Томас Прага.
Мігранты з 40 краін
Іншаземцы ў роспачы пачалі шукаць іншы шлях — праз памежныя рэкі — галоўным чынам Свіслач, радзей Нараў, але таксама Аўгустоўскі канал, які звязаны з вялікай рызыкай (значная частка тэрыторыі — балоты).
Штодня мяжу спрабуюць перасекчы групы ад дзясятка да некалькіх дзясяткаў чалавек, а ў апошнюю нядзелю — 102 чалавекі. Дваццаць егіпцян на пантоне спрабавалі пераплысці Свіслач, а сем гамбійцаў — уплаў.
Толькі ў лістападзе польскую мяжу з Беларусі спрабавалі перасекчы мігранты ажно з 40 краін Азіі і Афрыкі, летась такой разнастайнасці не было. Паводле памежнікаў, беларускія службы працягваюць садзейнічаць кантрабандзе, і шмат хто трапляе на мяжу праз Расію.
Не ўсе мігранты хочуць застацца ў Польшчы
Высвятляецца таксама, што замежнікаў, якія просяць прытулку ў Польшчы, становіцца ўсё больш. Сёлета Памежная служба прыняла хадайніцтвы аб міжнароднай абароне ад 8 246 з іх (у цэлым па краіне, а не толькі на мяжы з Беларуссю) — гэта ўжо на тысячу больш, чым за ўвесь мінулы год. Гэта, аднак, не азначае, што мігранты хочуць тут застацца. Як паказваюць леташнія крызісныя звесткі, амаль 90% тых, хто падаваў заявы, не чакалі іх разгляду, а выязджалі ў Заходнюю Еўропу, пераважна ў Нямеччыну.
На гэтым справа не сканчаецца. Дублінскія працэдуры абавязваюць дзяржаву-члена, у якой іншаземец звярнуўся па міжнародную абарону, завяршыць працэдуру разгляду заявы. Прасцей кажучы: дзе імігрант падаў заяву, там яго і чакае прызнанне. Аднак гэта не так. Эмігранты масава ставяцца да Польшчы як да брамы ў Еўропу — просяць абароны на мяжы, але гэта іх не цікавіць. Проста іх не дэпартуюць.
— Еўрапейскае заканадаўства не адаптаванае да цяперашняй сітуацыі ў Еўропе, а замежнікі злоўжываюць працэдурамі для бежанцаў. Заяўкі могуць быць пададзены адной і той жа асобай некалькі разоў. Гэта дорага і вельмі працаёмка, — кажа чыноўнік, які гадамі займаецца справамі ўцекачоў.
Ад пачатку года 416 мігрантаў, затрыманых на беларускай мяжы, змясцілі ў ахоўныя ізалятары або ізалятары адкрытага тыпу.
— У асноўным гэта людзі, якія звяртаюцца па міжнародную абарону або шпіталізаваныя па стане здароўя. Астатнія атрымалі загады і былі вернутыя на лінію мяжы, дадае лейтэнант Міхальска.
Зараз у ахоўных цэнтрах знаходзяцца 587 замежнікаў. Сёлета супрацоўнікі Падляскага аддзелу памежнай аховы затрымалі 427 памагатых і арганізатараў нелегальнага перасячэньня мяжы.