J:МОРС — адзін з самых папулярных беларускіх гуртоў — зараз знаходзіцца ў Польшчы. Лідар калектыву Уладзімір Пугач у Варшаве з красавіка 2022 года, астатнія музыкі каля месяца таму канчаткова пераехалі ў Беласток. Напярэдадні канцэрта ў сталіцы Падляшша пагаварылі з вакалістам J:МОРС пра пераезд, выступы ў Польшчы і ЗША, прарочую кампазіцыю 2021 года «Бывай», дзе ёсць радкі пра «танкі на вуліцах». Уладзімір таксама расказаў, якія песні прагучаць на канцэрце 8 сакавіка, і калі чакаць новы альбом.
«Палякі вельмі падобныя да нас у культурным сэнсе»
— Хутка будзе год, як я ў Польшчы. Адназначна магу сказаць, што тут мне спакайней і лягчэй, чым было б у Беларусі. Бо там няма магчымасці ні працаваць, ні, я ўжо ўпэўнены, нават жыць спакойна. Апошні год у Беларусі адбываецца эскалацыя жахаў, рэпрэсій, нічога не спыняецца, а, наадварот, узмацняецца. Таму мне тут значна лепш, у адрозненні ад калег, якія, па розных прычынах, вымушаны заставацца ў Беларусі. Тут, канешне, у мяне больш магчымасцяў і для працы, і для творчасці. Пераезд — гэта быў адзіны выхад для мяне, каб функцыянаваць.
Да 2020 года Польшча, для нас і для шматлікіх маіх калег, была як нейкі перавалачны пункт. Мы прыляталі сюды, і ўжо адсюль ляцелі далей у Еўропу, ЗША ці яшчэ куды. Таму нягледзячы на тое, што Польшча знаходзіцца побач, я мала што пра яе ведаў, якое тут жыццё, якія людзі. А зараз я, канечне, разглядзеў краіну. Яна мне вельмі падабаецца. Тут вельмі гасцінныя людзі, добра ставяцца да беларусаў, даюць магчымасць працаваць. Палякі вельмі падобныя да нас у культурным сэнсе. Таму тут мне жывецца даволі ўтульна.
«Я проста набыў квіток і з’ехаў. З валізкай і гітарай на плячах»
— Па стане на пачатак вясны 2022 года большасць маіх сяброў, маё асяроддзе, ужо з’ехала з Беларусі. Я адзін з тых, хто з’ехаў апошнім. Вайна, канешне, стала вырашальным пунктам, у прыняцці гэтага рашэння. З 2020-га я не мог працаваць у Беларусі, бо проста забаранялі выступы. Таму мы давалі канцэрты ў Расіі і Украіне. Пасля пачатку вайны стала зразумелым, што ў Расіі мы не можам працаваць па маральных прычынах, а ва Украіне па тэхнічных. Я зразумеў, што я проста застаюся без прафесіі, без працы, без усяго, без кар’еры, якую мы будавалі 20 год.
Таму я вырашыў, што трэба з’язджаць і працаваць для беларусаў, якія жывуць у замежжы. І вось калі адмянілі кавідныя абмежаванні, я проста набыў квіток і з’ехаў. З валізкай і гітарай на плячах.
У нашым гурце пытанне было толькі ў тым, хто можа зараз паехаць, а каму патрэбны час, каб сабрацца, дамовіцца з сем’ямі і гэтак далей. Я з’ехаў першы. За пару дзён да гэтага я сабраў усіх у сябе ў хаце. Мы абмяркоўвалі, што рабіць далей, планы на будучае. Пакуль усё ідзе па плане, мае хлопцы літаральна месяц таму канчаткова пераехалі ў Беласток.
А ўвесь гэты год яны прыязджалі ў Польшчу на канцэрты, а потым вярталіся ў Беларусь — гэта было вельмі небяспечна, мы ўвесь час хваляваліся, як яны пройдуць мяжу. Было даволі нервова. Зараз яны жывуць у Беластоку, я да іх езджу на рэпетыцыі, бо так зручней для ўсіх. А яшчэ яны даюць урокі гульні на музычных інструментах. Так што калі ў Беластоку ёсць ахвочыя, то гэта не горшы варыянт — вучыцца ў выдатных музыкаў.
«І я, і многія мае калегі, даволі моцна сумуем па радзіме»
Альбо пропаведзь, альбо споведзь
Усё дым
Той, хто больш атрымаў у пракаце, —
Святы
Па радыё ў суседняй палаце
У шпіталі няма гарачай
Вады
Рыхтаваліся да світанку
Гады
Пакуль няма на вуліцах танкаў
— У 2021 годзе ўжо было зразумела, што ў нашым рэгіёне неспакойна. Расійскія танкі былі ля ўкраінскай мяжы. Таксама расіяне знаходзіліся і ля беларускай мяжы, прынамсі Расгвардыя, якая была гатова зайсці ў любы момант, каб змяніць сітуацыю ў нашай краіне. Канешне, было адчуванне, і яно паўплывала на песню «Бывай».
Я пакуль зусім не магу сабе ўявіць канцэртаў у Расіі, пасля перамогі. І для мяне больш важнае пытанне аб тым, як хутка я змагу вярнуцца ў Беларусь і ладзіць канцэрты там. Шчыра кажучы, і я, і многія мае калегі, даволі моцна сумуем па радзіме. І мы часта гэта абмяркоўваем, і прыходзім да таго, што зараз нельга нічога гаварыць пра тэрміны. Нічога не зразумела. Гарызонт планавання — два тыдні.
«Мы яшчэ раз упэўніліся, што нашых людзей тут, сапраўды, шмат»
— Калі я прыехаў, то ладзіў сольныя акустычныя канцэрты. Дарэчы, 2 чэрвеня быў маленькі канцэрцік у Беластоку. Потым мы ў поўным складзе пачалі рабіць электрычныя канцэрты. Спачатку мы ладзілі выступы ў Польшчы, каб паглядзець, ці ёсць тут наша публіка. І так — яна ёсць.
Далей з’ехалі ў Штаты — зрабілі там шэсць канцэртаў для нашай дыяспары ў пяці гарадах. Пасля гэтага зрабілі тур па Польшчы, на якім яшчэ раз упэўніліся, што нашых людзей тут, сапраўды, шмат, і што яны адчуваюць патрэбу ў музыцы на роднай мове.
Відавочна, што на нашыя канцэрты, у асноўным, прыходзяць беларусы. Бо менавіта для іх мы ўвесь час спявалі і працягваем спяваць. Але і іншыя таксама — і ўкраінцы, і палякі, і сцягі прыносяць украінскія. А вось, напрыклад, 2-га сакавіка на канцэрт у Кракаве прыйшоў амерыканец — яму было цікава паглядзець што гэта за музыка такая.
«Хочацца неяк падкрэсліць сваё паходжанне»
— Беларуская мова ў нашай творчасці прысутнічае амаль што з пачатку існавання гурта. Мы заўсёды былі білінгвамі ў гэтым плане. Але з пачаткам вайны, чыста эмацыйна, хочацца неяк падкрэсліць сваё паходжанне, таму беларускай мовы стала больш.
Так, у Беларусі дзве дзяржаўныя мовы, і я таксама размаўляю на дзвюх мовах, але ж што тычыцца творчасці, што тычыцца нейкіх публічных выступаў і зваротаў, асабліва зараз, пасля пачатку вайны, то хацелася б неяк дыстанцыявацца ад Расіі, і паказаць, што мы маем сваю культуру, сваю краіну. Мова — як атрыбут незалежнасці.
Пра новы альбом і тур
—Галоўнае, што мы зараз можам — гэта працягваць рабіць тое, ува што верым. І вось я са сваімі калегамі працягваю гэта рабіць. У нас у лістападзе выйшаў беларускамоўны сінгл “Вікторыя”. Таксама на 60-70 % гатовы новы альбом. Мы яго плануем выпусціць, я думаю, напачатку восені.
Плануем у Польшчы ладзіць канцэрты вясной і летам, у тым ліку акустычныя. Напрыклад 14 лютага мы ладзілі такі маленькі канцэрт у Варшаве. А восенню, калі выйдзе новы альбом, плануем зладзіць тур, каб прэзентаваць новую праграму.
Пра канцэрт 8 сакавіка
Зараз людзі сумуюць аб тым, што згубілі ў Беларусі. Таму мы будзе граць нашыя старыя песні, тое, да чаго людзі прывыклі, што ведаюць, з чым у іх звязаны некаторыя моманты жыцця. Але будуць і песні якія з’явіліся ў апошнія тры гады, прысвечаныя сацыяльным з’явам у нашым грамадстве і самыя новыя кампазіцыі. Гэта будзе абсалютна разнастайная праграма, якая адлюстроўвае ўвесь наш творчы шлях з самага пачатку.
