Сярод шматлікіх навучальных устаноў Польшчы, што распачалі новы год 4 верасня, — беларускі ліцэй у Бельску-Падляшскім. Журналіст MOST наведала яго і даведалася, чаму валоданне беларускай мовай тут лічаць добрым пунктам у рэзюмэ.
Афіцыйна ўстанова называецца ліцэем з беларускай мовай навучання. Фактычна ўсе асноўныя прадметы, канечне, выкладаюцца па-польску, але факультатыўна вучні наведваюць заняткі беларускай мовы і літаратуры — агульна тры гадзіны на тыдзень. У трэціх класах ёсць дадатковая гадзіна па гісторыі і культуры беларускай меншасці, распавяла настаўніца беларускай мовы Ганна Бражоўская.
У статуце ліцэя прапісана, што яго дзейнасць накіравана на падтрымку беларускай культуры сярод навучэнцаў. Беларусаў, якія зусім нядаўна з’ехалі з радзімы, ліцэй можа здівіць: у класе бел-чырвона-белы сцяг, а калідоры ўпрыгожаныя стэндамі, якія распавядаюць пра Браніслава Тарашкевіча (яго імя носіць ліцэй) і «Пагоню». Пры ліцэі ёсць невялікая праваслаўная капліца.
Сёлета ў ліцэй паступіла больш за 90 вучняў. Сярод іх палякі і этнічныя беларусы, а таксама ўкраінцы, якія вымушана пакінулі радзіму. Колькасць украінцаў аднак увесь час змяняецца, бо некаторыя сем’і пераязжаюць на захад Польшчы, паведаміў дырэктар ліцэя Уладзімір Вавульскі.
У асноўным у ліцэй паступаюць дзеці з пачатковай школы, якая знаходзіцца побач з ліцэем, а таксама дзеці бацькоў, якія самі вучыліся ў гэтым ліцэі.
— Зараз бацькі перад пачаткам навучальнага года пішуць заяву, калі іх дзеці плануюць наведваць урокі беларускай. Раней такіх правіл не было: за ўсю гісторыю існавання ліцэя мову вывучалі ўсе, а потым здавалі экзамены, — кажа Ганна Бражоўская.
Дзецям больш за ўсё падабаецца Багдановіч
Навучэнцы, якія займалі высокія месцы ў алімпіядах або з добрай адзнакай здавалі экзамены, маглі прэтэндаваць на паступленне ў прэстыжныя польскія ўніверсітэты: беларускую мову залічвалі як замежную, нароўні з ангельскай або нямецкай.
— Мой выхаванец вучыўся ў Вышэйшай тэхнічнай акадэміі ў Варшаве. Дзесьці на трэцім курсе ён разам з аднагрупнікамі пачаў шукаць працу: у СV пазначыў, што добра ведае беларускую мову. Ён быў адзіны, каго запрасілі на тую працу, — адзначае Бражоўская.
Падручнікі для вывучэння мовы рыхтуюць настаўнікі з Гайнаўкі — горада, які з’яўляецца цэнтрам беларускай нацыянальнай меншасці. Суразмоўца адзначае, што ў беларускіх школах ухіл робяць на вывучэнні мовы, літаратура ж адыходзіць на другі план. У ліцэі — не так.
— Перадусім навучаем арфаграфіі, да кожнай тэмы імкнемся падбіраць патрэбную лексіку. Рыхтуемся і да сдачы экзаменаў: распавядаем дзецям, як правільна інтэрпрэтаваць і аналізаваць вершы.
З беларускіх класікаў дзецям больш за ўсё падабаецца Максім Багдановіч, лічыць настаўніца. Цікавяцца таксама творчасцю Васіля Быкава.