На тэматычных хакерскіх форумах з’явілася база «Пашпарт Новай Беларусі», у якой нібыта ёсць звесткі пра больш чым пра 8 тыс. беларусаў замежжа, піша «Наша Ніва». Выданне даведалася, як маглі быць сабраныя гэтыя звесткі.
Журналісты праверылі даныя людзей з пробнай часткі спісу — такія людзі прынамсі існуюць. З адным з іх звязаліся, каб высветліць, як так атрымалася.
Мужчына расказаў, што аднойчы трапіў у фэйсбуку на старонку «Нацыянальны пашпарт Рэспублікі Беларусь», якая актыўна рэкламавалася ў сацыяльнай сетцы. У допісаў было шмат рэпостаў і лайкаў. Імаверна, частка з іх былі купленыя, але частка была ад рэальных людзей.
На старонцы было маляўнічае апісанне неймаверных перспектываў, якія дасць пашпарт Новай Беларусі.
Яна вяла на сайт, дзе прапанавалася даць свае звесткі: поўныя імя і прозвішча, краіну пражывання, адрас у гэтай краіне і адрас прапіскі, імёны сваякоў, якія таксама хочуць пашпарт, і прычыну выдачы пашпарта.
Чалавек, з якім гутарылі журналісты «Нашай Нівы», сказаў, што сайт і старонка ў фэйсбуку былі зробленыя вельмі якасна і праўдападобна.
Цяпер усе гэтыя рэсурсы выдаленыя.
«Мы ніколі не будзем патрабаваць персанальныя звесткі беларусаў падчас апытання»
Намеснік Святланы Ціханоўскай па міжнародных справах Валер Кавалеўскі расказаў, што Пераходны кабінет і іншыя супольнасці дэмакратычных сілаў не маюць дачынення да той старонкі. І тым больш не выкарыстоўваюць назву «Рэспубліка Беларусь» у сваіх праектах.
Парады па тым, як абараніцца, чытачам даў Валер Кавалеўскі:
«Па-першае, сачыце толькі за афіцыйнымі сацыяльнымі сеткамі Пераходнага кабінета і Офіса Святланы Ціханоўскай. Калі мы сапраўды пачнём апытанне, то будзе і відэа, і тэкставае суправаджэнне, і гэта будзе адначасова на ўсіх нашых афіцыйных рэсурсах.
Па-другое, мы ніколі не будзем патрабаваць персанальныя звесткі То-бок у анкеце не будуць пытацца ні імя ці прозвішча, ні дату нараджэння, ні фота ці адрасы беларусаў. Гэта будзе інфармацыя пра краіну жыхарства і патрэбы сям’і чалавека, а таксама прычыны атрымання пашпарту».
Прадаўцы сцвярджаюць, што сабралі звесткі больш за 8,5 тыс. беларусаў замежжа. Яны спрабуюць прадаць базу за 5 тыс. долараў.
Пра спробы сабраць звесткі такім чынам паведамлялася і раней, але дагэтуль незразумела, хто за імі стаіць. Гэта можа быць працай або спецслужбаў або прафесійных махляроў. Махляры часта ствараюць падробкі афіцыйных сайтаў установаў і праектаў, каб збіраць даныя людзей.