Беларуская дыяспара Кракава вядомая тым, што мае сваю прастору ў цэнтры горада, якая так і называецца «Прастора». Мінулай восенню невялікая каманда вырашыла паспрабаваць атрымаць памяшканне на гарадскім аўкцыёне і перамагла ў ім. А потым збірала грошы, каб адрамантаваць прастору. Праект MOST «Беларусы могуць» пазнаёміўся з дыяспарай і яе менеджарам Глебам Ляпейкам.
Раней беларуская дыяспара здымала памяшканне сумесна з польскай некамерцыйнай арганізацыяй. Але гэта накладала пэўныя абмежаванні: беларусы не маглі праводзіць мерапрыемствы, калі хацелі: трэба было ўлічваць інтарэсы суарандатараў. Таму чакалі магчымасці і рэсурсаў для стварэння сваёй асобнай прасторы. «Каб займець памяшканне, якое будзе цалкам нашым, і мы зможам рабіць у ім усё 24/7», — тлумачыць Глеб Ляпейка.
Час надышоў восенню 2023 года. Тады сабралася невялікая каманда тых, хто вырашыў паспрабаваць паўдзельнічаць у аўкцыёне, які абвясціў горад. Атрымалася перамагчы — і памяшканне па вул. Mikołajska, проста за Марыяцкім касцёлам, дасталася беларусам у арэнду.
Тут ёсць вялікі пакой на 51 кв. м., дзе ладзяць канцэрты, кінапрагляды, тэатральныя пастаноўкі, сустрэчы. Зала разлічана на 40 гледачоў. А ёсць і два маленькія памяшканні. У адным адбываюцца камерныя мерапрыемствы, заняткі па музыцы. Тут можа займацца да 12 чалавек.
Бібліятэка, кірмаш і пікнік
У дыяспары ёсць праект «Кніжны вырай», які існуе ўжо два гады. Тут можна ўзяць беларускія кнігі і творы замежных аўтараў, перакладзеныя на беларускую мову.
Тут жа ладзіцца і кірмаш. На прасторы сабралі 14 майстроў, якія прадаюць тут свае вырабы: упрыгожванні, торбы, цацкі, свечкі.
«Ствараем маленькую Беларусь у выгнанні», — характарызуе прастору музыка Настасся Хмель.
Адным з самых вядомых мерапрыемстваў дыяспары з’яўляецца фестываль-пікнік «Летуцень». Пачынаўся ён з таго, што аднойчы актывістка запыталася, ці не хоча нехта сустрэцца — проста пасядзець разам, пайграць на гітары. Тады сабралася 50 чалавек. На наступны год пікнік наведала ўжо тысяча чалавек, яшчэ праз год — 2,5 тыс., а ў мінулым годзе мерапрыемства сабрала больш за 3,5 тыс. чалавек.
Падрабязней пра дзейнасць прасторы глядзіце ў новым выпуску праекта «Беларусы могуць».