Прэм’ер-міністр Польшчы Дональд Туск на сустрэчы ў Беластоку паабяцаў разгледзець пытанне аб адкрыцці аднаго з зачыненых памежных пераходаў на мяжы з Беларуссю — «Баброўнікаў». Гэта дапаможа прадпрымальнікам, якія панеслі страты з-за закрыцця мяжы. Але аднавіць дзейнасць перахода абяцаюць, толькі калі ў ваенных і памежнікаў не будзе пярэчань з пункту гледжання бяспекі.
Ці трэба адчыніць зачыненыя пераходы на мяжы з Беларуссю? І ці пагоршыць гэта бяспеку? Пра гэта мы запыталіся ў мінакоў на вуліцах Беластока.
«Вы мяне прымусілі задумацца»
— Зачыненыя памежныя пераходы на мяжы з Беларуссю — карысныя для Польшчы ці ствараюць праблемы?
— Я думаю, што гэта добра.
— Чаму?
— Ну, каб у нас было менш імігрантаў.
— Якую праблему ствараюць гэтыя мігранты?
— Ну, для мяне ніякай, але я чую, што людзі скардзяцца. А для мяне ніякай [праблемы].
— Але ці шмат скардзяцца людзі?
— Наколькі я чую, то даволі шмат.
— А ці паўплывала на эканамічнае жыццё Падляшша закрыццё памежных пераходаў у апошнія гады?
— Для мяне — не.
— Ніякім чынам?
— Ніякім. Няма розніцы, ёсць яны ці не. Для мяне няма ніякай.
— Такім чынам, адкрываць мяжу трэба ці не?
— А цяпер вы мяне прымусілі задумацца!
— Што калі б вы вырашалі ў гэтай справе самі сёння?
— О Божа, гэта для мяне… Я сапраўды не ведаю, як адказаць.
«Калі дзве краіны не могуць паразумецца, магчыма, гэта нармальна — усталяваць мяжу»
— Я паняцця не маю пра гэтую сітуацыю, але я думаю, што межаў у Еўропе не будзе.
— Так, у Еўрасаюзе. Але як быць са знешнімі межамі, на ўскраіне Еўрасаюза?
— Кожная нацыя хоча абараніць свой народ. Таму, калі дзве краіны не могуць паразумецца, магчыма, гэта нармальна — усталяваць мяжу.
***
— Ці трэба адчыняць закрытыя цяпер памежныя пераходы на мяжы з Беларуссю?
— Па-мойму, так.
— А чаму?
— Намі павінны кіраваць эканамічныя інтарэсы.
— Дык стала неяк горш з гледзішча эканомікі на Падляшшы?
— Вядома, з—за таго, што памежныя рэстараны, гатэлікі і фірмы, якія гандлявалі на мяжы, сталі проста стратнымі. Для нашага рэгіёна гэта важная справа.
«Я быў бы талерантны»
— Цяжка сказаць. Калі б у мяне была зацікаўленасць у гэтым, то я б абавязкова хацела адкрыцця. Калі ў мяне яго няма, то мне ўсё роўна.
***
— Вельмі складанае пытанне, ведаеце. Я думаю, што для эканамічнага абароту — дакладна так. А вось ці для руху асобаў? Там жыве шмат палякаў. Магчыма, яны таксама хочуць прыехаць сюды, каб зрабіць пакупкі і наведаць свае сем’і. Я быў бы талерантны.
***
— Гэта залежыць ад таго, які ў каго інтарэс. Я лічу, што для аўтамабільнай прамысловасці і наогул розных кампаній, гэта нейкая праблема. Але мне асабіста гэта не замінае. Але калі б у мяне была фірма, гэта, напэўна, было б перашкодай, так?
***
— Я не ведаю, чаму зачынены афіцыйныя пагранпераходы. Вы мяне здзівілі.
— У першую чаргу па палітычных прычынах. А як вы лічыце, што павінна адбыцца ў польска—беларускіх стасунках, каб польскі бок адчыніў гэтыя пераходы?
— Змена ўлады ў Беларусі. Лукашэнка, напэўна, павінен сысці. Я не думаю, што гэта чалавек, з якім можна дамовіцца.
***
— Ну, вы ведаеце, я не гатовы да гэтага пытання. Трэба было б падумаць над гэтым, праўда? У мяне мала вопыту, таму што я не жыву тут. Калі б я жыў бліжэй мяжы… Лепш спытаць у гэтых людзей, бо яны адчуваюць гэта кожны дзень.
«Каб не ствараць пагроз у нашай краіне»
— Думаю, не.
— Чаму?
— Мы ведаем, што адбывалася на мяжы. Таму не хочам, каб такая сітуацыя паўтарылася. Каб не ствараць пагроз у нашай краіне.
— Што павінна адбыцца, каб гэтыя аўтамабільныя і аўтобусныя пункты пропуску зноў адкрыліся?
— Павінен сапраўды быць мір паміж намі і Беларуссю.
***
— Думаю, што не.
— Чаму?
— Я не ведаю. Я так думаю проста. Зараз гэта крыху небяспечна.
— Што павінна адбыцца, каб мяжу ўжо можна было адкрыць, як раней?
— Ну, не ведаю, можа, каб вайна з Украінай скончылася?
***
— Не ведаю, паняцця не маю, але нейкая пагроза ёсць, праўда? Нават цяпер у Беларусі расійскія войскі размешчаны бліжэй да мяжы, факт небяспекі ёсць.
«Каб дапамагчы людзям, так я быў бы за»
— Я думала пра гэта дома. Але ў мяне пакуль няма цвёрдага меркавання. Таму я не адкажу ні так, ні не.
— А ўвогуле для Падляшша закрыццё межаў прыносіць вялікую шкоду ці гэта абыякава? Вы гэта ўвогуле адчулі на сабе?
— Я думаю, што гэта, безумоўна, прыносіць пэўны ўрон. Нават таму, што гэты рух вельмі аслаблены, з пункту гледжання гандлю перадусім.
***
— У сітуацыі, якая цяпер паміж Польшчай, Расіяй і Беларуссю? Ну, напэўна, гэта не будзе добрай ідэяй. З іншага боку, трэба разумець і тых, хто гандлюе з Беларуссю, праўда? Таму што ўсе рынкі тут — усё ў іх ляжыць па ўсіх франтах. Я ведаю людзей, якія там гандлююць. Я магу шчыра сказаць вам, што, напэўна, няма залатой сярэдзіны, на жаль. З меркавання бяспекі краіны не варта адкрываць, праўда? Але так, каб дапамагчы людзям, так я быў бы за ў гэтым пытанні.
Не забудзь падпісацца на MOST у Тэлеграм. Мы галоўнае медыя беларусаў у Польшчы.
