Запыталіся ў кіраўніка НАУ пра закрыццё польска-беларускай мяжы, санкцыі, Паспалітае Рушэння і пераходны перыяд. Расказваем падрабязнасці.
«Закрыццё мяжы — моцны ўльтыматум»
— Мы выступаем за інструменты ціску. Выкарыстоўваць іх па-максімуму. Толькі калі ўзяць узровень рэпрэсій, гвалту, які ажыццяўляе рэжым, то супраць гэтага гвалту павінен быць яшчэ больш моцны ціск. Лукашэнка разумее толькі мову сілы. Выкарыстанне фізічнага інструменту закрыцця межаў — гэта вельмі моцны ўльтыматум. Гэта вельмі моцная сіла. Тым больш, што ціск ідзе не толькі з боку Польшчы, а ціск ідзе з боку Кітая.
Пачобут для нас герой
— Лукашэнка зараз знаходзіцца ў такой цяжкой сітуацыі. Альбо адрэзаць, альбо спыніць транзіты Кітая ў перспектыве. А што гэта такое? Гэта дзясяткі, сотні вагонаў, грузаў. Канешне, з іншага боку мы бачым, што Польшча кажа: «Нам трэба вызваліць Анджэя Пачобута». Мы таксама гэта падтрымліваем. Але паглядзім глыбей: заява міністра замежных спраў Польшчы. Там было сказана «і палітзняволеных беларусаў». У нас жа баліць таксама за ўсіх: і Анджэй Пачобут для нас герой, і ён грамадзянін Беларусі, і ён для нас вельмі важны і нам важны ўсе. Таму, ставіць трэба максімальна высокія патрабаванні, максімальна.
Пограничный переход «Бобровники» на границе с Беларусью будет закрыт до момента, пока журналист и представитель польского национального меньшинства в Беларуси...
Чытаць далейБеларусь не разглядаюць як партнёра
— Сёння нават калі хтосьці кажа: «Ой, давайце здымаць санкцыі». Чаму ў сённяшні момант санкцыі прыняты? Таму што гэтыя краіны адчуваюць пагрозу нацыянальнай бяспецы. Яны ўжо сёння Беларусь не разглядаюць як партнёра. Яны разглядаюць як крытычную праблему з пункту гледжання стварэння перманентных праблемаў для нацыянальнай бяспекі. І яны ўжо будуць карыстацца інструментамі, ацэньваючы менавіта пагрозу для сябе. А ў другую чаргу, думаючы пра нас. Гэта рэальная палітыка. Але трэба таксама разумець. Таму зачыненне мяжы, таму што ў іх небяспека, таму што міграцыйная вайна.
«Змаглі арганізаваць невялічкую дапамогу»
Таксама Павел Латушка адказаў на пытанне наконт матэрыяльнай падтрымкі Паспалітага Рушэння, адзінкі якога ёсць у некалькіх гарадах Польшчы і Літвы, а таксама і ў Беластоку.
— Я, калі не памыляюсь, уваходжу ў партнёры Паспалітага Рушэння. І штосьці мы невялічкую дапамогу змаглі арганізаваць. Ну вы ж самі разумееце, калі мы былі бы ўрад ці дзяржава і ў нас былі б падаткі, тады я магу сказаць: «Ну, канешне, гэта варта і неабходна». Таму мы можам казаць толькі пра падтрымку грамадскую, запрашаць людзей, каб яны гэта падтрымлівалі, ну і шукаць спонсараў. Мы находзімся ў камунікацыі з Паспалітым Рушэннем. Будзем, наколькі гэта магчыма, дапамагаць. Штосьці мы ўжо дапамаглі — гэта першае, і я думаю, што патрошкі, дзе магчыма, будзем дапамагаць, — кажа Павел Латушка.
30 сентября 2022 было создано «Паспалітае рушэнне» — добровольное объединение белорусов за границей, которые проходят военную подготовку, чтобы защищать Беларусь....
Чытаць далей— Я ўвогуле сказаў калісьці, што «Не дапамагайце палітыкам. Дапамагайце тым людзям, якія робяць справу». Калі, напрыклад, нам важна ствараць і мы не можам на зямлі ў Беларусі стварыць Рух, то мы можам зрабіць у падполлі». Так што, трэба дапамагаць тым, хто працуе ў падполлі, і хто за гэта адказвае, і хто здольны гэта ўсё арганізаваць. Калі мы кажам пра стварэнне протаарміі беларускай, то з дабраахвотнікаў, якія ваююць ва Украіне, у нас ужо ёсць і Полк Каліноўскага, і іншыя беларусы, якія ў розных адзінках. Яны нават звяртаюцца да нас боты купіць вайсковыя. Дапамагайце людзям, якія ствараюць гэтую протаармію. Забудзьце пра палітыкаў, — кажа Павел Латушка.
«Не збіраемся нікога вешаць на слупах»
Павел Латушка выказаўся і наконт пераходнага перыяда ў Беларусі, у выпадку сілавога звяржэння ўлады.
— Па-першае, гэта, канешне, кантроль над сітуацыяй. Ніхто не хоча, каб у Беларусі была грамадзянская вайна, ніхто не збіраецца нікога вешаць на слупах, як Лукашэнка пастаянна расказвае. Я перакананы ў тым, што дзяржаўная сістэма, калі няма Лукашэнкі, яна абсалютна спакойна адаптуецца, вельмі хутка будзе выконваць тое, што будзе патрэбна выконваць для дзяржавы, разумеючы знутры настрой і разумеючы ўсё ж такі, што такое дзяржаўны апарат у Беларусі. Калі будзе камандзір іншы, яны будуць выконваць тое, што скажа камандзір. Абсалютна ў гэтым перакананы, у 90%. Зразумела, што ёсць вярхушка — гэта асобы, якія па-першае, злачынства зрабілі, яны павінны быць адкінуты, тыя, хто прайшоў праз гэты першы эшалон улады, яны павінны быць адкінуты. А ўсе іншыя на пераходны перыяд павінны будуць выконваць тыя задачы, якія ёсць. Бо мы не ў стане замяніць усіх, давайце гэта прызнаем.
Латушка падкрэсліў, што Паспалітае Рушэнне і Полк Каліноўскага будуць патрэбны ў пераходны перыяд.
— Бо можа быць перад усім сцэнар-рэванш прарасійскага, рускамірскага, якія проста будуць узрываць сітуацыю знутры, а будуць паказваць пальцам: «Не-не-не, гэта ж не мы, гэта ўсё яны, вось гэтыя рэвалюцыянеры, дэмакраты». Гэта ж будуць правакацыі. Ну мы ж бачылі, што ў Гродне апошнім разам было, колькі такіх правакацый магчыма, — кажа Латушка.
