«Напішы ліст палітвязням» — пад такім лозунгам 23 студзеня праходзіла чарговая акцыя беларускай дыяспары ў Беластоку. Больш за сорак лістоў напісалі беларусы сваім суайчыннікам, якія цяпер знаходзяцца ў зняволенні з-за палітычных падзей у Беларусі.
Традыцыйна зімой нядзельныя акцыі беларусаў у Беластоку праходзяць з маржаваннем у Дайлідах, на ўскрайку горада. Але, як распавялі арганізатары акцыі, на гэты раз яны вырашылі змяніць фармат мерапрыемства і прапанавалі беларусам напісаць лісты палітвязням у цёплым месцы ў цэнтры Беластока.
Людзей на акцыю прыйшло нечакана шмат — больш за сорак чалавек, кажа адна з арганізатарак акцыі Кацярына Дзерман.
— Сёння лісты салідарнасці пісаць вельмі важна, і гэта трэба абавязкова рабіць. Палітвязні аб гэтым не раз казалі — як у сваіх лістах, так і калі выходзілі з турмаў. Але таксама гэта важна для нас саміх, таму што гэта тое мінімальнае дзеянне салідарнасці, якое мы можам зрабіць, знаходзячыся не ў Беларусі.
Трэба пісаць не медыйным, іх мала хто ведае
Ігар у Польшчы восем месяцаў. Да гэтага ён паўтара месяца правёў у турме на Акрэсціна ў Мінску і разумее палітвязняў, як ніхто іншы.
— Я ўяўляю, якія ў іх зараз думкі і пра што яны зараз перажываюць. Ліст — гэта самае маленькае, што мы можам зрабіць для іх сёння. Нават калі быў яшчэ ў Менску, я стала пісаў рабятам. Збіраліся з сябрамі і калегамі кожныя выхадныя ў офісе і пісалі. Гэта такі маленькі праменьчык святла і аркуш свабоды. Усё гэта дапамагае і натхняе.
На акцыі мужчына пісаў ліст галоўнаму рэдактару TUT.BY Марыне Золатавай. З ёй ён асабіста знаёмы.
— Гэта словы падтрымкі для яе, думаю, Марыне будзе прыемна. А так я стараюся пісаць малавядомым палітвязням. Яны не медыйныя, іх мала хто ведае і мала хто піша. Вось ім сёння больш за ўсё патрэбная падтрымка.
Падтрымліваў на судах
Надзея з сястрой Жаннай прыехалі ў Беласток у пачатку восені 2021 года. У Гродне жанчын асудзілі на 3 і 3,5 гады «хіміі». Мірыцца з прысудам яны не сталі і лясамі збеглі ў Літву, адтуль ужо пераехалі ў Польшчу. Спачатку у іншы горад, а пасля прыехалі бліжэй да беларускай мяжы, у Беласток. Тут сёстры ходзяць на ўсе акцыі беларускай дыяспары.
— Мы з Гродна і вырашылі падтрымаць гродзенцаў, — кажа Надзея. — Асабіста я пісала ліст Дзянісу Івашыну. Знаёмая з ім, ён хадзіў на нашы суды і падтрымліваў. Я не магла хадзіць да яго на суды, але хоць падтрымаю лістом. Спадзяюся, што ліст дойдзе.
Арганізатары акцыі адзначылі, што лісты з-за мяжы даходзяць у Беларусь, але на адказ яны не разлічваюць.
Амаль тысяча палітвязняў
Па стане на 23 студзеня 2022 года ў Беларусі палітвязнямі прызнаныя 988 чалавек (некаторыя зняволеныя яшчэ не прызнаныя палітычнымі). Блогеры, бізнесмены, актывісты штабоў кандыдатаў у прэзідэнты, пратэстоўцы знаходзяцца ў месцах пазбаўлення волі, удалечыні ад родных і блізкіх, таму што не баяліся ажыццяўляць свае правы — удзельнічаць у мірных сходах, выказваць сваё меркаванне і ўдзельнічаць у палітычным жыцці краіны. Большасць з гэтых людзей падвергліся палітычна матываванаму крымінальнаму пераследу ў сувязі з падзеямі, якія разгарнуліся падчас і пасля прэзідэнцкай выбарчай кампаніі 2020 года ў Беларусі.