Панядзелак, 14 ліпеня 2025
No Result
View All Result
MOST Media
  • Галоўная
  • Навіны
  • Гісторыі
  • Гайды
  • Падтрымай!
  • ПРА НАС
    • Палітыка выкарыстання Cookies (EU)
    • Правілы выкарыстання матэрыялаў
  • Рэклама/Reklama
No Result
View All Result
  • Галоўная
  • Навіны
  • Гісторыі
  • Гайды
  • Падтрымай!
  • ПРА НАС
    • Палітыка выкарыстання Cookies (EU)
    • Правілы выкарыстання матэрыялаў
  • Рэклама/Reklama
No Result
View All Result
MOST Media
No Result
View All Result
Галоўная Гісторыі

Як стварыць выдавецкае асяроддзе, якое ўзнясе аўтараў. У Беластоку выступіў пісьменнік і выдавец Алесь Аркуш

Зоя Хруцкая Зоя Хруцкая
28 верасня 2022, 15:53
Гісторыі
A A
Аркуш

Алесь Аркуш. Фота: Наста Уткіна / MOST

Беларускі пісьменнік і выдавец Алесь Аркуш падзяліўся з беларусамі Беластока сваёй гісторыяй у справе выпуску літаратуры і даў падказкі, чаму ў яго разам з паплечнікамі атрымалася стварыць такую моцную пісьменніцкую супольнасць. Сустрэчу арганізавалі MOST медыя і фонд  «Okno na Wschód».

Выступоўца адзначыў, што 80-90-я гады былі найбольш дэмакратычнымі за ўсю гісторыю Беларусі. Але каб стаць пісьменнікам, трэба было прайсці праз уяўную браму — выдавецтва «Мастацкая літаратура». Калі там надрукавалі, то ўжо толькі пасля гэтага аўтар мог сапраўды лічыцца пісьменнікам.

Аркуш пачаў пісаць па-беларуску ад 1985 года. Праз запрашэнне Анатоля Сыса трапіў у літаратурнае аб’яднанне. Яго ўдзельнікі збіраліся, чыталі адзін аднаму творы і абмяркоўвалі іх. Але самая гарачая дыскусія ўзнікла на тэму таго, як аб’яднанне назваць. Вырашылі літаратары параіцца наконт назвы «Тутэйшыя» са старэйшым пісьменнікам, Нілам Гілевічам. Той назву не ўхваліў, бо Янка Купала ў сваім творы так называў «недабеларусаў». Але маладыя аўтары вырашылі ўсё роўна ўзяць гэтую назву наўмысна і насіць яе, пакуль Беларусь не стане незалежнай.

Гэтае аб’яднанне было андэграўндным, і, па меркаванні выступоўцы, варта было і заставацца ў такім фармаце. Але Аркуш пераехаў на Полаччыну, дзе тады сабралася столькі яркіх пісьменнік, як ні ў якім іншым правінцыйным горадзе. І ў Полацку, і ў Наваполацку былі друкарні. Менавіта Аркуш выдаў у 1991 годзе першую кнігу другой паловы ХХ стагоддзя пасля таго, як ліквідавалі Галоўліт.

Алесь Аркуш. Фота: Наста Уткіна / MOST

У 1993 годзе пісьменнікі стварылі Таварыства Вольных Літаратараў, і гэта стала першай альтэрнатыўнай пісьменніцкай арганізацыяй. Таварыства зарэгістравалі, завялі банкаўскі рахунак, заснавалі альманах «Калоссе», выдавецкую суполку «Полацкае ляда» — зрабілі ўсё, каб існаваць незалежна ад іншых арганізацый, стварыць усю патрэбную інфраструктуру. А так як арганізацыя была зарэгістраванай, мела пячатку і рахунак, то маглі атрымліваць фінансаванне.

Адным з яскравых аўтараў, з кім супрацоўнічаў Аркуш, быў гродзенец Юры Гумянюк, які загінуў у 43 гады. Менавіта ён вярстаў «Калоссе» на камп’ютарах легендарнай газеты «Пагоня».

Адам Мальдзіс, пазнаёміўшыся з дзейнасцю таварыства, пракаментаваў, што арганізацыя нагадвае яму літаратурнае жыццё ў міжваеннай Польшчы. Бо гэтак жа вакол часопіса гуртуюцца аўтары, і што гэта прафесару было вельмі сімпатычна. Менавіта Мальдзіс прызнаў удзельнікаў таварыства пісьменнікамі, бо ўключыў іх у слоўнік. Упершыню ў Беларусі пісьменнікамі назвалі не тых, хто запісаны ў адпаведным саюзе, а тых, хто піша і выдае творы.

Пасля ў Беларусі паўстаў шэраг выдавецтваў, і кожнае з іх займела свой твар. Цяпер жа многія з беларускіх выдаўцоў жывуць у Польшчы і працягваюць працу.

Тэгі: АртыкулыГалоўнае

ГАЛОЎНЫЯ НАВІНЫ

Аўгустоўская аблава

«Малая Катынь». 80 гадоў таму пачалася найбуйнейшая пасляваенная савецкая карная аперацыя супраць польскага падполля

MOST
14 ліпеня 2025, 09:58

80 гадоў таму — 12 ліпеня 1945 года ў Аўгустоўскай пушчы — на тэрыторыі сучаснай Польшчы, Літвы і Беларусі — пачалася адна з самых вялікіх спецаперацый савецкіх ваенных...

украли велосипед в Польше

«Никто ничего не видел и не слышал». Как в Польше воруют велосипеды и как от этого защититься

Хрысціна Гараніна
11 ліпеня 2025, 20:49

В Польше ежегодно фиксируют более 10 тыс. краж велосипедов. Их воруют и целиком, и по частям — снимая колеса, седла, фонари. Даже закрытая территория с камерами наблюдения —...

Перформанс в Белостоке

«В Беларуси мне говорили: “Не нравится — чемодан, вокзал”». Художница отметила годовщину эмиграции перформансом в центре Белостока

MOST
11 ліпеня 2025, 18:41

Беларусская художница Екатерина Евдокимова вышла в центр Белостока в белом плаще, черной маске и с красным чемоданом в руках. В одиночестве она простояла больше часа. Такой молчаливый перформанс...

  • Галоўная
  • Навіны
  • Гісторыі
  • Гайды
  • Падтрымай!
  • ПРА НАС
  • Рэклама/Reklama
Пры выкарыстанні зместу MOST прачытайце нашы Правілы выкарыстання матэрыялаў

Звяжыцеся з намі: [email protected]

© 2025 Mostmedia.io. Час будаваць масты

Кіраваць згодай Cookies
Мы і нашы партнёры атрымліваем доступ і захоўваем інфармацыю на прыладзе і апрацоўваем асабістыя дадзеныя, такія як унікальныя ідэнтыфікатары і стандартную інфармацыю, якая адпраўляецца прыладай, альбо дадзеныя прагляду, каб выбраць і прафіляваць персаналізаваны змест і рэкламу, вымераць змест і рэкламную эфектыўнасць, а таксама распрацоўка і ўдасканаленне прадукцыі. Са згоды карыстальніка мы і нашы партнёры можам выкарыстоўваць дакладныя дадзеныя геалакацыі і ідэнтыфікацыю шляхам сканавання прылад. Націскаючы «Прыняць», вы пагаджаецеся на апрацоўванне звестак намі і нашымі партнёрамі, як апісана вышэй. Перш як пагадзіцца ці адмовіцца, вы можаце атрымаць больш падрабязную інфармацыю і змяніць наладкі. Для некаторых відаў апрацоўвання звестак не патрэбная вашая згода, але вы маеце права не пагадзіцца. Параметры не будуць распаўсюджвацца на іншыя сайты, што маюць глабальны альбо сэрвісны дазвол.
Функцыянал Always active
Тэхнічнае сховішча або доступ строга неабходныя з законнай мэтай забеспячэння магчымасці выкарыстання пэўнай паслугі, відавочна запытанай падпісчыкам або карыстальнікам, або з адзінай мэтай ажыццяўлення перадачы паведамленняў па сетцы электронных камунікацый.
Preferences
The technical storage or access is necessary for the legitimate purpose of storing preferences that are not requested by the subscriber or user.
Статыстыка
Тэхнічнае сховішча або доступ, якія выкарыстоўваюцца выключна ў статыстычных мэтах. The technical storage or access that is used exclusively for anonymous statistical purposes. Without a subpoena, voluntary compliance on the part of your Internet Service Provider, or additional records from a third party, information stored or retrieved for this purpose alone cannot usually be used to identify you.
Маркетынг
Тэхнічнае сховішча або доступ, неабходныя для стварэння профіляў карыстальнікаў для адпраўкі рэкламы або для адсочвання карыстальніка на вэб-сайце або на некалькіх вэб-сайтах у аналагічных маркетынгавых мэтах.
Manage options Manage services Manage vendors Read more about these purposes
Налады
{title} {title} {title}
No Result
View All Result
  • Галоўная
  • Навіны
  • Гісторыі
  • Гайды
  • Падтрымай!
  • ПРА НАС
    • Палітыка выкарыстання Cookies (EU)
    • Правілы выкарыстання матэрыялаў
  • Рэклама/Reklama

© 2025 Mostmedia.io. Час будаваць масты