Канфесійны складнік Падляшша, праблематыку, якая існуе вакол гэтага, а таксама кім сябе лічаць праваслаўныя ды каталікі Беласточчыны — усё гэта абмеркавалі на чарговай дыскусіі «Свае пра сваЁ» на каворкінгу MediaPortBelarus.
Гістарычны клуб Beer&History ладзіць серыю лекцый-дыскусій пра Беласточчыну. У фокусе: мова, гісторыя, вера і традыцыі рэгіёна. Уваход на сустрэчы вольны,...
Чытаць далей
Праблему гаворак Беласточчыны абмеркавалі на чарговай дыскусіі «Свае пра сваЁ» на прасторы MostMedia. Тут сустракаюцца карэнныя беларусы Падляшша і беларуская...
Чытаць далейНа дыскусію сабраліся беларусы, якія прыехалі сюды, так бы мовіць, з «мацерыка» ды карэнныя аўтахтонныя беларусы рэгіёну. Тэмай абмеркавання стала — рэлігія Падляшша.
— Праз праваслаўе на Падляшшы ўдалося захаваць беларускую нацыянальную тоеснасць. Праз адчуванне мясцовымі праваслаўнымі сваёй адметнасці ад палякаў, як правіла, каталікоў па веры. Калі тут былі беларусы-каталікі, то яны пераважна паланізаваліся. З-за гэтага пачуццё сваёй нацыянальнай ідэнтычнасці. Часцяком праваслаўныя да канца не ўсведамляюць сваёй нацыянальнай прыналежнасці, але “іншасць” ад палякаў-каталікоў – так, разумеюць, — адзначыў кіраўнік фундацыі «Тутака» Павел Станкевіч.
Краязнаўца з Глыбоччыны Кастусь Шыталь заўважыў, што ў 1920-х на Сакольшчыне, дзе пераважаюць каталікі, людзі актыўна выпісвалі беларускія каталіцкія выданні. Таксама былі сталыя аўтары, якія па-беларуску апісвалі жыццё Сакольшчыны. Але гэта з-большага рэаліі таго часу — стогадовай даўніны.
Большасць праваслаўных вернікаў на Падляшшы сябе называюць беларусамі, але службы ў храмах вядуцца на царкоўна-славянскай мове. Казанні — па-расійску або па-польску. Прагучала таксама, што адносна праваслаўных на Падляшшы існуе стэрэатып, маўляў, гэта прыхільнікі «рускага свету».
Акрамя традыцыйна моцных каталіцкай ды праваслаўнай канфесіяў, на Падляшшы захаваліся моцныя асяродкі мусульманскіх вернікаў, а таксама пратэстанты, юдэі, старабрадцы ды іншыя.
— Нажаль, стэрэатып пра тое, што калі ты каталік, то аўтаматычна “паляк”, а калі праваслаўны, то расеец ці беларус, надалей жыве. Вельмі падобная сітуацыя і тут, і ў Беларусі. Разам з тым, многія праваслаўныя на Падляшшы дагэтуль не вызначыліся для сябе, хто яны – палякі, рускія, беларусы ці ўкраінцы. То бок, сітуацыя складаная і рэлігійны фактар не ёсць аўтаматычны нацыянальным маркерам, — рэзюмаваў вядучы дыскусіі Алесь Кіркевіч.
Пра нацыянальную ідэнтычнасць жыхароў Падляшша, дарэчы, і пойдзе гаворка на наступнай дыскусіі «Свае пра сваЁ». Нагадаем, праект арганізаваны для беларусаў з Беларусі і беларусаў Падляшша, каб пазнаваць адно аднога і зразумець сваё месца сярод народаў Еўропы.
Чарговая дыскусія адбудзецца ў аўторак 30 мая а 18:30 у каворкінгу Mostmedia (Sienkiewicza, 44). Анлайн-трансляцыя – на канале гістарычнага клуба Beer&History.
* * *
Праект лекцый-дыскусій «Свае пра сваЁ» для беларускай дыяспары і беларусаў Падляшша ладзіцца сумесна гістарычным клубам Beer&Hictory і фондам Kamunikat.org, пры падтрымцы MostMedia і Радыё Рацыя, дзякуючы датацыі Міністра Унутраных спраў і Адміністрацыі Польшчы.
Сачыце за абвесткамі чарговых сустрэчаў і онлайн-трансляцыямі на Youtube праз сацыяльныя сеткі гістарычнага клубу Beer&History.
