Пятніца, 23 мая 2025
No Result
View All Result
MOST Media
  • Галоўная
  • Навіны
  • Гісторыі
  • Гайды
  • Падтрымай!
  • ПРА НАС
    • Палітыка выкарыстання Cookies (EU)
    • Правілы выкарыстання матэрыялаў
  • Рэклама/Reklama
No Result
View All Result
  • Галоўная
  • Навіны
  • Гісторыі
  • Гайды
  • Падтрымай!
  • ПРА НАС
    • Палітыка выкарыстання Cookies (EU)
    • Правілы выкарыстання матэрыялаў
  • Рэклама/Reklama
No Result
View All Result
MOST Media
No Result
View All Result
Галоўная Гісторыі

Што пісалі беларускія газеты на Падляшшы ў 1935 годзе? Перадкалядная гісторыя з вёскі Рушчаны

MOST MOST
19 снежня 2022, 12:03
Гісторыі
A A
Рушчаны

Беларуская вёска Сінкевічы. Фота: NAC

У міжваенных беларускіх газетах на Падляшшы часта можна было сустрэць допісы з вёсак, якія размешчаныя на захад ад Беластока над ракой Нарвай — Рушчаны, Касцюкі, Рагова, Панькі, Жаўткі. Гэта быў самы край беларускага этнаграфічнага абшару — на правым беразе Нарвы былі беларускія вёскі, а на левым — польскія.

Беларускую свядомасць там умацаваў выбітны ўраджэнец Рушчанаў — ксёндз Язэп Рэшаць. З той жа вёскі паходзіла і Марыля Рэшацянка, маці беларускага гісторыка Юрыя Туронка.

Chryścijanskaja Dumka — беларускі каталіцкі часопіс, які заснаваў у 1928 годзе ў Вільні ксёндз Адам Станкевіч. У другой палове 30-х паступова эвалюцыянаваў у грамадска-палітычны часопіс хрысціянска-дэмакратычнага накірунку. З 1937 года, пасля закрыцця польскімі ўладамі самай масавай беларускай газеты Biełaruskaja Krynica фактычна стаў галоўным беларускім выданнем у Польшчы. Апошні нумар выйшаў 1 верасня 1939 года, у дзень пачатку Другой сусветнай вайны.

Да сённяшняга часу беларушчына у гэтай частцы Падляшша, на жаль, не дажыла. А вось што пісаў пра вясковае жыццё ў гэтым кутку перад Калядамі мясцовы жыхар, чытач Chryścijanskaj Dumki:

— Нашу вёску Рушчаны ў беларускіх газетах ужо ведаюць. Але ў два тыдні перад Калядамі Рушчаны робяцца яшчэ цікавейшымі і прыгажэйшымі. Гэты час у Рушчанах ёсць найлепшым часам на лоўлю рыбы. Тады ад работы гэтай людзі ў Рушчанах аж пацеюць. У рацэ Нарве рыба пад лёдам задыхаецца. Тады яна ў наш бок цэлымі хмарамі падыходзе, а рыбакі нашы толькі гэтага і чакаюць. Ну, тады і пачынаецца ў нас «сенакос» на рыбу. Проста з ракі чэрпай толькі рыбу, ды кладзі на воз, ды прадавай яе беластоцкім жыдом!

У гэтым часе ў нашай вёсцы адкрываецца яшчэ і другая работа. На Нарве перад Калядамі ідзе поўным ходам уборка сена. Людзі чакалі пакуль Нарва замерзне і на дарогу сняжку падкіне. Цяпер яны ўсе на лёдзе пры сене. Летам яны панакошывалі вялізаныя стагі сена. Да гэнага сена не было аніякага доступу. Але Каляды прыйшлі, на рацэ куюцца масты з лёду і людзі ўзноў ажывіліся бо бяруцца вазіць сена. Як вокам кінуць, без канца ў адзін і другі бок Нарвы ўсюды людзі ўбіваюць сена. Там не толькі вёска Рушчаны працуе, але і шмат іншых беларускіх вёсак гэтым заняты.

У Рушчанах да Каляд маладзеж прыгатаваная як трэба, яна ўмее пяяць беларускую песню-калядку:

Саўка ды Грышка ладзілі дуду,
Ладзілі славіць дудою каляду.
Як разышлася музыкі гуга
Згінула гора, згінула туга.
Язэп старэнькі ўзяўшы ёмкі скрут,
Кіём на дзверы паказаўшы тут:
— Вы сабе дуйце сваё го-ца-ца,
Толькі не страшце Езуса хлапца.

Рушчанец, Chryścijanskaja Dumka, Nr. 1, 1935.

Тэгі: ГалоўнаеГісторыя

ГАЛОЎНЫЯ НАВІНЫ

польский проездной документ иностранца

12-летнюю беларусскую девочку не пустили на самолет с польским проездным документом. Спустя полгода семья добилась компенсации

MOST
22 мая 2025, 18:59

Юлия вместе с мужем и двумя детьми планировали отпуск в Испании. Вылетать должны были из аэропорта в Познани. Но в последний момент 12-летнюю дочь беларуски не пустили на...

беларуску спасли в Аргентине

У беларуски в Польше завязался роман с коллегой из Аргентины. Она уехала к нему — и оказалась в плену у домашнего тирана

MOST
22 мая 2025, 15:48

Полиция Аргентины спасла от домашнего тирана беларуску Александру М. и ее дочь Эмили. Молодой человек, с которым у нее завязался роман, отобрал у девушки телефон и прятал даже...

польский вуз

«Получается, я целый год “кричал” на студентов». В Беларуси педагога с 20-летним стажем уволили из вуза за политику — теперь он преподает в Польше

MOST
21 мая 2025, 17:53

Константин (имя изменено) — в прошлом преподаватель одного из беларусских вузов. Из-за репрессий он получил «запрет на профессию» и решил переехать в Польшу. Долго искал работу, преодолевал языковой и культурный...

  • Галоўная
  • Навіны
  • Гісторыі
  • Гайды
  • Падтрымай!
  • ПРА НАС
  • Рэклама/Reklama
Пры выкарыстанні зместу MOST прачытайце нашы Правілы выкарыстання матэрыялаў

Звяжыцеся з намі: most@mostmedia.io

© 2025 Mostmedia.io. Час будаваць масты

Кіраваць згодай Cookies
Мы і нашы партнёры атрымліваем доступ і захоўваем інфармацыю на прыладзе і апрацоўваем асабістыя дадзеныя, такія як унікальныя ідэнтыфікатары і стандартную інфармацыю, якая адпраўляецца прыладай, альбо дадзеныя прагляду, каб выбраць і прафіляваць персаналізаваны змест і рэкламу, вымераць змест і рэкламную эфектыўнасць, а таксама распрацоўка і ўдасканаленне прадукцыі. Са згоды карыстальніка мы і нашы партнёры можам выкарыстоўваць дакладныя дадзеныя геалакацыі і ідэнтыфікацыю шляхам сканавання прылад. Націскаючы «Прыняць», вы пагаджаецеся на апрацоўванне звестак намі і нашымі партнёрамі, як апісана вышэй. Перш як пагадзіцца ці адмовіцца, вы можаце атрымаць больш падрабязную інфармацыю і змяніць наладкі. Для некаторых відаў апрацоўвання звестак не патрэбная вашая згода, але вы маеце права не пагадзіцца. Параметры не будуць распаўсюджвацца на іншыя сайты, што маюць глабальны альбо сэрвісны дазвол.
Функцыянал Always active
Тэхнічнае сховішча або доступ строга неабходныя з законнай мэтай забеспячэння магчымасці выкарыстання пэўнай паслугі, відавочна запытанай падпісчыкам або карыстальнікам, або з адзінай мэтай ажыццяўлення перадачы паведамленняў па сетцы электронных камунікацый.
Preferences
The technical storage or access is necessary for the legitimate purpose of storing preferences that are not requested by the subscriber or user.
Статыстыка
Тэхнічнае сховішча або доступ, якія выкарыстоўваюцца выключна ў статыстычных мэтах. The technical storage or access that is used exclusively for anonymous statistical purposes. Without a subpoena, voluntary compliance on the part of your Internet Service Provider, or additional records from a third party, information stored or retrieved for this purpose alone cannot usually be used to identify you.
Маркетынг
Тэхнічнае сховішча або доступ, неабходныя для стварэння профіляў карыстальнікаў для адпраўкі рэкламы або для адсочвання карыстальніка на вэб-сайце або на некалькіх вэб-сайтах у аналагічных маркетынгавых мэтах.
Manage options Manage services Manage vendors Read more about these purposes
Налады
{title} {title} {title}
No Result
View All Result
  • Галоўная
  • Навіны
  • Гісторыі
  • Гайды
  • Падтрымай!
  • ПРА НАС
    • Палітыка выкарыстання Cookies (EU)
    • Правілы выкарыстання матэрыялаў
  • Рэклама/Reklama

© 2025 Mostmedia.io. Час будаваць масты