Полк Каліноўскага 8 ліпеня паведаміў, што ўсе беларускія байцы, якія прапалі без вестак па Лісічанскам у канцы чэрвеня, хутчэй за ўсё, загінулі. Сярод іх быў і Васіль Грудовік пад пазыўным «Атам». Да вайны ён жыў у Варшаве і выступаў як вулічны музыка. Журналісты MOST запісвалі яго гісторыю ў 2021 годзе. Таксама мы пагутарылі з беларусам пасля першага месяца вайны ва Украіне, але з публікацыяй баец прасіў пачакаць. Цяпер мы прыводзім тое, што казаў Васіль.
Пра Васіля
Васіль родам з Пінска. Яго бацькі ў 2021 годзе памерлі ад каронавіруса, а з роднай сястрой ён не падтрымліваў сувязь. Працаваў у лагістычнай кампаніі, займаўся музыкай. Пасля прэзідэнцкіх выбараў у 2020 годзе прыняў актыўны ўдзел у пратэстах у родным горадзе. Распавядаў, што ў тыя дні хадзіў на перамовы з мясцовымі прадстаўнікамі ўлады, але дыялогу не атрымалася. Калі пратэст у Пінску быў задушаныя, Васіль збег ва Украіну, а адтуль трапіў у Польшчу.
У 2020 годзе Васіль стаў будаваць жыццё ў Варшаве: паступіў на праграму Каліноўскага, прадаваў самаробныя свечкі. Марыў жыць у цэнтры горада і выступаць для людзей. У сталіцы яму ўдалося аб’яднацца з іншымі вулічнымі музыкамі з Беларусі. Усе разам яны стварылі гурт Belarusian TrueStory, якая гастраліравала па розных гарадах Польшчы. Так Васіль і жыў да 2022 года, а потым пачалася вайна. Выехаў беларус ва Украіну 10 сакавіка, там папоўніў шэрагі добраахвотнікаў. 10 чэрвеня Васілю споўніўся 31 год.
Пра вайну
— Ва Украіну паехаў на покліч сэрца. 24 лютага, калі вайна пачалася, я далечваўся ад «кавіду», потым пайшоў у ByPol на курсы, патрэніраваўся з імі тыдзень і паехаў. Украіна — мая другая Радзіма. Я з Пінска, гэта Палессе, у нас у вёсках — суржык на 80% з украінскіх слоў. Таксама я па лагістыцы шмат супрацоўнічаў з украінцамі, яны давалі нам, беларусам, загрузкі і магчымасць заробку. Украінцаў бліжэй я спазнаў, калі ў 18 гадоў паехаў з сябрамі аўтаспынам па краіне, у тым ліку былі ў Крыме, украінскім.
Вайну я чакаў. Гэта быў шанец дапамагчы братам вызваліць краіну, паставіць кропку на Данбасе і Крыме, і яшчэ — дапамога нам вярнуць Беларусь. Я калі ў Польшчу прыехаў, знайшоў сябра, які чакаў рэваншу з пратэстаў у 2010 годзе. Аднойчы за кубкам гарбаты ён сказаў, што прыйдзе момант, калі будзе «фортка» назаўжды пазбавіцца ад «дакучлівасці Лапцястана», і Беларусі і Украіне варта падрыхтавацца. Мужчынам лепш за ўсё ўжо кінуць паліць, пачаць адціскацца і бегаць, а яшчэ лепш — пахадзіць у цір.
Хто ваюе ва Украіне
— Гэта вайна дабра са злом, і беларусы прымаюць у гэтым удзел, на жаль, з двух бакоў. Проста з аднаго боку — беларусы, а з другога — «белоруссиане». Нас вусаты ў гэта ўцягнуў, падставіў і замараў наша імя. Але мы, сапраўдныя беларусы, зараз абавязаны паказаць, што мы — не быдла і трусы, што мы памятаем нашу гісторыю, культуру і мову і гатовыя паказаць, як умеем помсціць за гвалт і за крадзеж Радзімы.
У батальёне — добрая падрыхтоўка. Гэта не беларускае войска, дзе выдалі пагрызеную пацукамі форму — і потым ходзіш шукаць, з кім памяняцца, каб па памеры падыходзіла. Тут форму падбіраюць па памеры і камфорту, і калі нешта не так — мяняюць. Трэба зразумець, што мы не прыйшлі проста паваяваць, а прыйшлі перамагчы, таму і падрыхтоўка адпавядае. Яшчэ ў 2014 годзе ў беларускай арміі нам афіцэры казалі, што наша армія патрэбна толькі для таго, каб паспелі падляцець самалёты з Расіі… Такая і падрыхтоўка. А ў батальёне ўсё было па-іншаму.
Украінцы, калі дазнаюцца, што мы беларусы і ваюем на іх баку, то радуюцца. А некаторыя дзівяцца, таму што Лукашэнка кажа і робіць адно, а па факце адбываецца іншае. Беларусы супраць вайны і абараняюць украінскі народ.
Мы ехалі сюды з Варшавы з рускім з французскага Замежнага легіёна. Ён ехаў ваяваць на баку Украіны. Ён напэўна разумеў, што ганьбу і таксічнасць ад слова «рускі» трэба змываць тэрмінова, і кожная хвіліна дарагая. У рускіх зараз ёсць шанец адмыцца ад усяго гнілля, у якое іх уцягнуў Пуцін. Натуральна, на гэтага хлопца з Французскага легіёна ніхто зла не трымае, ён зараз не рускі — ён воін святла.
Асабісты вораг
— Калі мы ў Варшаве пазнаёміліся з музыкамі з будучага гурта, я ўжо тады адчуваў нянавісць да рускіх — з-за Крыма. Мае калегі-беларусы якраз прыехалі з Піцера і казалі мне, што не варта ўсіх пад адзін капыл падганяць. Але я стаяў на сваім і казаў, што ў мяне ёсць свой асабісты вораг і я ведаю яго. Калегам сказаў, што альбо пахвалюся ім амулетам, альбо застануся ва ўкраінскай зямлі назаўжды. Гэта лепш, чым страціць сон, апетыт і не разумець, што я такое, навошта мяне нараджалі і выхоўвалі, якую цэглу ў падмурак чалавецтва я прынясу — гнілую, ад якой абрынецца ўвесь дом, або трывалую, каб дом стаяў доўга і не меў патрэбы ў рамонце многія стагоддзі пасля маёй смерці.
Ідзе не вайна, а «спецаперацыя»?
У красавіку на kyky.org выйшла гутарка з Васілём. Прыводзім яе фрагменты.
— Дзяўчына мяне чакае ў Польшчы. Ну, як яна магла адрэагаваць? Плакала, угаворвала не ехаць, піша мне. Я не люблю ўсяго гэтага ныцця, таму ў мяне пазіцыя такая: хочаш дапамагчы — ідзі валанцёрыць, займіся чымсьці карысным. Але наогул — лепш бы яна мяне не чакала. Мала ці што са мной што можа адбыцца — гэта ж вайна. Таму лепш, каб чалавек жыў сваім жыццём.
Але не трэба думаць, што я бессардэчны і мне на ўсіх пляваць. Проста цяпер я больш перажываю за ўкраінцаў, якіх забіваюць, а не за сваякоў у Беларусі, у якіх і так усё добра. Украінцы вымушаныя сёння бегчы са сваіх дамоў, іх забіваюць — усё іх жыццё разбурана. Хаты маіх сваякоў ніхто не бамбіць — і ў гэтым заключаецца розніца. А тым, хто лічыць, што ва Украіне ідзе не вайна, а «спецаперацыя», я б хацеў пажадаць гарэць у пекле. Магчыма, я пакажуся жорсткім, але літасці і апраўдання тым, хто творыць тое, што я бачыў у Бучы, няма і быць не можа.
Посмотреть эту публикацию в Instagram
Belarusian Truestory
Прапануем вам паглядзець відэа пра тое, як хлопец Васіль з беларускага Пінска збег з краіны падчас пратэстаў у 2020 годзе і стаў граць на вуліцы ў сталіцы Польшчы. У Варшаве ён пазнаёміўся з іншымі бежанцамі з Беларусі, разам яны стварылі музычны гурт Belarusian Truestory.