Палякі — да родных і сяброў. Беларусы — «на закупы». Што там, на мяжы ў Баброўніках?

Навошта палякі едуць у Беларусь? Што беларусы купляюць у Польшчы? Як доўга можна прастаяць у калейцы на Баброўніках? Журналісты з’ездзілі на мяжу з польскага боку. Паглядзелі на ланцужок машын. Палічылі, колькі з іх польскіх. Пагутарылі з кіроўцамі. Гісторыю расказвае Hrodna.life.

Гэты матэрыял таксама даступны ў выглядзе падкаста. Праслухаць яго можна за 7 хвілін. Або прачытаць цалкам тэкставую версію і прагледзець фота ніжэй.

Раніца, будзень, пад’язджаем да мяжы. Здалёк бачная вялізная калейка з легкавікоў і фураў. У крамцы пры дарозе ўвесь час адчыняюцца-зачыняюцца дзверы: беларусы закупаюцца тым, што не паспелі ў Беластоку. Надпісы, напрыклад «туалета нет», тут па-руску. Прадавачкі ад каментароў адмаўляюцца, маўляў, таямніца. Але ўсё і так бачна: у руках пакупнікоў скруткі папяровых ручнікоў, памперсы, зрэдку — слоікі з муштардай ці прыправы.

«У Польшчы ўсё танней. У два разы!»

Шукаем найперш машыны з польскімі нумарамі. Але гэта нялёгкі кейс. Забягаючы наперад адзначым, што з усё калейкі — гэта 4−5 аўто. З сотняў! У адным з аўтамабіляў кораткастрыжаны паляк гадоў 45−50. Пытаемся, навошта едзе.

— Паўсюдна дорага! У Беларусі жывуць жонка і дачка. Толькі дзеля гэтага езджу. Калі пра Беларусь, то санаторыі хіба танней. Мая жонка акурат лекарам працуе, ведаю. Раней шмат у Беларусь народу ездзіла: палякі, літоўцы… Зараз мала. Бачыце ж!

Мужчына дадае, што стаяць можна па 15−20 гадзін. Ён сам стаіць толькі другую гадзіну, але ўжо змучыўся. Ягоная вандроўка складае 150 кіламетраў, але па часе выходзіць занадта доўга. Паводле паляка, праблему на мяжы ствараюць і беларусы, і ягоныя суайчыннікі — пароўну.

Ад 1 ліпеня і да канца 2022 года для грамадзян Польшчы працуе бязвізавы ўезд у Беларусь. Для жыхароў Літвы і Латвіі бязвізавы ўезд дазволілі яшчэ раней — з 15 красавіка. За гэты час, па стане на 22 жніўня, бязвізавым уездам у Беларусь скарысталіся 4678 грамадзян Польшчы, 67 181 жыхароў Латвіі і 128 519 грамадзян Літвы.

Не кожная машына на польскіх нумарах належыць паляку. А гэта значыць, што палякі ў калейцы — нават не адсотак, а пагрэшнасць. Часцей убачыш нямецкія ці бельгійскія нумары, але на іх таксама беларусы. Чарговы гродзенец на польскіх нумарах распавядае, што ездзіў «на закупы» — выключна для сябе і сям’і:

— У Польшчы ўсё танней. Прадукты, тэхніка, куды не тыкні! У два разы! Прас, напрыклад, фірмовы ў Польшчы — 1 300 злотых, а ў нас — жонка праманіторыла — 2 400 рублёў. Вось, набыў кавамашыну: 2 500 злотых. У нас ведаеце колькі? 1 000 долараў.

Мужчына перакананы, што ездзіць, нягледзячы на чэргі, выгодна. Пастаяць троху, але адбіць грошы. Праблему з коркамі, паводле кіроўцы, ствараюць і палякі, і беларусы: «калі адны не працуюць, то і іншыя запавольваюцца».

Ровары, прыпаркаваныя ля мяжы, здаўна вядомы спосаб мясцовых жыхароў хутка прайсці чаргу, абмінуўшы дзясяткі і сотні аўтамабіляў. Фота: Hrodna.life

Час чакання на польска-беларускай мяжы летам 2022 значна павялічыўся. Гэтаму спрыяе і адмена каронавірусных абмежаванняў, і закрыццё пункту пропуску ў Брузгах.

У групе «Zwiedzaj Białoruś» у Facebook палякі актыўна дзеляцца сваім досведам перасячэння мяжы: у кагосьці гэта заняло 5−6 гадзін, у кагосьці — больш за 10. Многіх з удзельнікаў групы доўгае чаканне адпужвае, іншыя пішуць, што ехаць варта толькі рэйсавымі аўтобусамі, якія ў чарзе не стаяць.

Падыходзім да чарговай машыны: гэтым разам на беларускіх нумарах. Дзядзька гадоў 45 кажа, што калейку ствараюць палякі, а з беларускага боку «усё ў норме». Ездзіць «на закупы»: ежа, тэхніка, памперсы для ўнучкі. Мяжа — латэрэя: можна стаяць 5−6 гадзін, а можна — 10−12. Візу рабіў «у старыя часы», таму не ведае, ці гэта зараз праблема. А вось як зрабіць новую (свая заканчваецца ў верасні) — не ведае, перажывае.

Фота: Hrodna.life

«Я закахалася ў Беларусь! Ветлівыя, мілыя людзі»

Нарэшце нам трапляецца маладая гаваркая полька. Зрэшты, сама з Украіны, але ў Польшчы жыве 11 год, мова без акцэнту, польскае грамадзянства. На выгляд — 33−35 год. Едзе да сяброўкі ў Мінск. Кажа, што ўжо трэці раз. У аўто ейная маладзейшая сяброўка.

— Я закахалася ў Беларусь! Ветлівыя, мілыя людзі. Едзем як турысты — знаёміцца далей. Напэўна, нешта прывязём: прадукты там танныя, алкаголь. Слодычы — журавіны ў цукры! Вяндліны, на жаль, вывозіць нельга, таму — аб’ядаемся на месцы (смяецца).

Размаўляем пра тое, што і дзе танней. Дзяўчына кажа, што ў Беларусі танней тое, што робіцца ў Беларусі. Усё прывазное — даражэй у разы. Мараль размовы: добра мець польскі заробак і выдаткоўваць грошы ў Беларусі. Бо беларускія заробкі, маўляў, нізкія.

Фота: Hrodna.life

— Ці бяспечна ў Беларусі? Так, — працягвае дзяўчына. — Гэта мая трэцяя вандроўка, ані разу я не сутыкнулася з негатывам ці агрэсіяй. На мяжы ветлівыя мытнікі і памежнікі. Усё патлумачаць, распавядуць. У Беларусі былі сітуацыі, калі я нечага не ведала — мне тлумачылі. Міла і ветліва. Ніякай небяспекі ў Беларусі я не заўважыла.

Полька дадае, што юрыдычна паехаць у Беларусь зусім нескладана: патрэбныя страхоўка на аўто («зялёная картка»), страхоўка на здароўе і — пашпарт. Ад пачатку ліпеня акурат такі «лайтовы» рэжым уезду.

Фота: Hrodna.life
Дзякуючы бязвізу ў Бераставіцкім раёне значна выраслі аб’ёмы гандлю, сцвярджае «Гродзенская праўда». Маўляў, за сем месяцаў 2022 года абарот вырас амаль на 47%. За першае паўгоддзе ў раёне прадалі ў 3,4 разы разы больш касметыкі, у 2,5 разоў больш алкаголю і ў 2,2 разы больш паліва. Праўда, цяжка сказаць, наколькі вялікі ўдзел у гэтым мелі прыезджыя з Польшчы — бо з гэтай краінай бязвіз з’явіўся толькі ў другім паўгоддзі.

«У Польшчы ўсё нясмачнае, а ў Беларусі…»

На жаль, больш палякаў-суразмоўцаў мы банальна не знаходзім. Іх няма! Затое ёсць беларусы. Чарговае аўто — пара: муж і жонка 60+. Ездзілі да дачкі з унукамі. Таксама «на закупы». Надзіва, нашым суразмоўцам у Польшчы падабаецца ўсё, апроч… ежы:

— Мяса! Якое ў іх мяса? Ніякае, — тлумачыць мужчына. — Шашлык нармальны не зробіш. Таму прадукты мы не купляем. У Польшчы ўсё нясмачнае. А ў Беларусі ўсё чыстае, смачнае, натуральнае. Затое набыў сабе алей для аўто. А зараз вось, стаім. Дзве гадзіны. Але мы няблага прасунуліся!

Візу муж з жонкай маюць праз дачку: яна зрабіла выклік з Польшчы, таму далі ажно на пяць гадоў. Жанчына распавядае пра пераезд мяжы, як пра рулетку. Сочыць за чатамі, у якіх пішуць пра хаду руху і даўжыню калейкі. Тамсама можна спытаць пра параду ці дапамогу.

— Мы калі сюды ехалі… Гляджу чат: няма чаргі! Пішу дачцы — чакае. Мы ў чым былі ў аўто заскочылі і паехалі. І што вы думаеце?.. Прастаялі толькі ў палякаў сем гадзін. Запарыліся проста. Палякі не працуюць. Чаму? Бо некаму гэта выгадна…

У гэты момант нас з фотакарэспандэнтам пачаў здымаць чалавек з машыны на беларускіх нумарах. На тэлефон. Нахабна і беспардонна. У наступнай машыне сказалі, што, магчыма, гэта для таго самага памежнага чату ў тэлеграме, дзе абсмоктваюць навіны з мяжы. Маўляў, во — журналісты прыйшлі! Упершыню гэта зусім не крыўдна. Да людзей, якія стаяць з кавамашынай у багажніку па 5−12 гадзін, варта ставіцца з разуменнем.

Фота: Hrodna.life

У той самы час істотна павялічваюцца чэргі з легкавых аўто з беларускага боку пункту пропуску. У «Бераставіцы» — адзіным дзейсным зараз у Гродзенскай вобласці памежным пераходзе з Польшчай — у электроннай чарзе стаіць больш за 600 машын. Каб заехаць на пункт пропуску, трэба чакаць каля 60 гадзін. Беларускія памежнікі вінавацяць у гэтых затрымках польскіх калег. Маўляў, тыя не выконваюць нормы і прапускаюць у Польшчу ў два разы менш транспарту, чым павінны.

ГАЛОЎНЫЯ НАВІНЫ

поступить в польский вуз

«У меня зарплата выше, чем в Беларуси у докторов с 10-летним стажем». Почему беларусы выбирают польские вузы

В Беларуси разрабатывают меры, чтобы прекратить отток молодых людей за рубеж. Это стало одной из тем недавнего совещания у Лукашенко, посвящённого проблемам высшего образования. Между тем многие выбирают...

как выучить польский язык

«Пришлось показывать пальцами и объясняться жестами». Как беларусы лечились в Польше без знания польского языка

Многие эмигранты уверены, что в Польше можно вполне комфортно жить, не зная польского языка. Многие слова похожи на беларусские или русские, поэтому часто поляки могут их разобрать. Первые...

виза PBH проверки на границе

«Пограничники были непреклонны — нам пришлось возвращаться». Как беларусы пересекают границу с визой РВН

После закрытия программы Poland. Business Harbour проверки обладателей таких виз на польской границе заметно ужесточились. Телеграм-канал Dzik Pic собрал истории беларусов, которые пересекали границу с визой PBH в...

Are you sure want to unlock this post?
Unlock left : 0
Are you sure want to cancel subscription?