Нядзеля, 26 сакавіка 2023
No Result
View All Result
MOST Media
  • Галоўная
  • Навіны
  • Гісторыі
  • Гайды
  • Афіша
  • Бізнес
  • ПАДТРЫМАЙ!
  • Пра нас
    • Чытачу і рэкламадаўцу
    • Палітыка выкарыстання Cookies (EU)
    • Правілы выкарыстання матэрыялаў
No Result
View All Result
  • Галоўная
  • Навіны
  • Гісторыі
  • Гайды
  • Афіша
  • Бізнес
  • ПАДТРЫМАЙ!
  • Пра нас
    • Чытачу і рэкламадаўцу
    • Палітыка выкарыстання Cookies (EU)
    • Правілы выкарыстання матэрыялаў
No Result
View All Result
MOST Media
No Result
View All Result
Галоўная Гісторыі

«Дыяспара арганізуе зусім іншае беларускае жыццё». Падляская беларуска з Гайнаўкі — пра шлях да роднай мовы, размовы па-свойму з пацыентамі і Beer&History

Максім Шульц Максім Шульц
17 сакавіка 2023, 14:16
Гісторыі
A A
беларуска з Падляшша

Фото: Beer&History

Наталья Баўтрамюк — падляская беларуска з Гайнаўкі. У родным горадзе яна працуе дантыстам, а ў вольны час вывучае беларускую мову ды наведвае імпрэзы дыяспары ў Беластоку. Нядаўна жанчына чытала лекцыю для клуба Beer&History, дзе расказвала пра гісторыю стаматалогіі. Спыталіся ў Наталлі пра яе шлях да беларускай мовы, выбар прафесіі, размовы па-свойму з пацыентамі, а таксама пра тое, як прыезджыя беларусы робяць культурнае жыццё на Падляшшы больш сучасным.

«Калі я была малой, то мая прабабуля размаўляла са мной па-свойму»

Дзяцінства Наталля правяла ў Гайнаўцы. Беларускую мову яна пачала вывучаць з першага класа школы. Такая магчымасць была даступная, бо бацькі належалі на нацыянальнай меншасці. Але знаёмства з беларушчынай пачалося дзякуючы прабабулі.

— Калі я была малой, то мая прабабуля размаўляла са мной па-свойму, бо зусім не гаварыла па-польску. Зразумела, што гэта не тая літаратурная мова, але ж яна таксама беларуская. Прабабуля была з вёскі з-пад Гайнаўкі. Бацькі, бабулі, дзядулі, калі былі дзецьмі, то размаўлялі толькі на гаворцы, а польскай мове навучыліся, як пайшлі ў школу. Але зараз такога ўжо не бывае — дзеці ад самага пачатку размаўляюць па-польску, бо з імі на гэтай мове гавораць і дзяды і бацькі.

Наталля адзначае, што зараз цяжка падлічыць колькі аўтахтонных беларусаў жыве на Падляшшы. Нават перапіс насельніцтва тут не паказчык, бо шмат хто можа адчуваць сябе палякамі з-за таго, што размаўляе па-польску, вучыцца ў польскіх школах.

Наогул, пытанне самаідэнтыфікацыі на Падляшшы вельмі складанае. Нярэдка яно залежыць ад роднай мовы і ад адносін да яе. Наталля гаворыць, што кожны мае ўласныя пачуцці на гэты конт.

— Напрыклад там, адкуль мой бацька, мова нагадвае ўкраінскую, але людзі лічаць яе беларускай. Некаторыя на Падляшшы лічаць, што іх мова ўкраінская, іншы, што руськая. Але руськая, не ў сэнсе маскоўская, а старадаўняя руськая. Аднак так гавораць тыя, хто цэніць сваю мову, а тыя хто не цэніць, могуць сказаць, што гэта хахлацкая гаворка, якая нічога не вартая, ды і не мова гэта, а нейкі збор памылак.

беларуска з Падляшша
Фото: Beer&History

«Я пачала свядома разумець, што беларуска, што гэта класна»

Наталля працягнула вывучаць беларускую мову ў старэйшых класах. Менавіта тады яна пачала цікавіцца культурай свайго народа. Дзяўчына ўдельнічала ў «Бардаўскай восені», «Басовішчы», пазнаёмілася з рознымі апантанымі людзьмі.

— У маіх сяброў былі старэйшыя сёстры і браты, якія ўдзельнічалі ў Звязе беларускай моладзі і ў Беларускім аб’яднанні студэнтаў, і мой бацька ў свой час удзельнічаў. Прыкладна тады я пачала свядома разумець, што беларуска, што гэта класна. Я свядома пачала вучыць беларускую мову — не таму што былі заняткі ў ліцэі, а таму што так хацела. Я лічыла, што гэта файна.

У той час Наталля таксама пазнаёмілася з людзьмі з Беларусі, з некаторымі з іх яна падтрымлівае кантакты па сённяшні дзень.

Пад час навучання ва ўніверсітэце дзяўчына працягвала цікавіцца беларускай мовай і культурай. Але надавала гэтаму менш часу, бо была занятая лекцыямі. Тады Наталля спрабавала сябе на тэлебачанні, дзе вяла беларускамоўныя перадачы. Але вырашыла канчаткова выбраць прафесію стаматолага

— Я працавала крыху на тэлебачанні, калі была ва ўніверсітэце. Мне гэта было цікава, але калі я там папрацавала, то зразумела, што гэта не маё. Для мяне гэта было крыху страшна, крыху складана, крыху стрэс. А праца стаматолга ўсё ж спакойная, ёсць упэўненасць, што заўсёды знайду працу. Таму для мяне гэта нашмат лепшы выбар.

«Мае пацыенты радыя, калі могуць паразмаўляць са мной на гаворцы»

Наталля цудоўна размаўляе па-беларуску з прыгожым падляскім акцэнтам. Але нават зараз яна працягвае вывучаць гэтую мову на анлайн-курсах Васіля Дранько-Майсюка, удасканальвае яе. Дзякуючы ім жанчына зацікавілася беларускай літаратурай.

— Калі я запісвалася на ўрокі, то спадзявалася толькі паправіць сваю граматыку. А атрымалася так, што спадар Васіль шмат расказвае пра культуру, пісьменнікаў, тэатральных дзеячаў — і гэта таксама вельмі цікава.

Самая цяжкае ў вывучэнне тое, што не заўсёды ёсць магчымасць папрактыкавацца. Вельмі рэдка атрымоўваецца сустрэць чалавека, з якім можна паразмаўляць і праверыць сябе. Часцей выходзіць гаварыць на гаворцы, у тым ліку з бацькам ці бабуляй, а таксама пацыентамі, якія прыходзяць лячыць зубы.

— Мае пацыенты радыя, калі могуць паразмаўляць са мной на гаворцы. Я бачу як яны адкрываюцца, цешацца з таго, што гэта магчыма, што дантыст размаўляе па-свойму. А на літаратурнай беларускай рэдка бывае.

Дзеці Наталлі вучаць родную мову ў школе, таксама жанчына займаецца з імі дома. А вось муж цалкам польскамоўны, хоць родам з гэтых жа мясцін. Аднак ён з здавальненнем ходзіць з жонкай на беларускія імпрэзы, але не заўсёды ўсё разумее: «Нядаўна пасля аднаго гістарычнага даклада ў Гайнаўцы, муж мне казаў, што яму хацелася спаць, бо не разумеў аб чым ішла гаворка».

Наталля ведае англійскую і нямецкую мовы, разумее рускую, а нядаўна прайшла курсы ўкраінскай — іх арганізавала аб’яднанне польскіх медыкаў, пасля таго як пачалі прыязджаць уцекачы. Яе атрымоўвалася практыкаваць, бо ў кабінет амаль кожны дзень прыходзілі ўкраінцы.

беларуска з Падляшша
Фото: Beer&History

«Я лічу, што прыезджыя беларусы далі такі свежы подых паветра»

Наталля ўдзельнічае ў мерапрыемствах беларускай дыяспары. Але звычайна як глядач ці слухач. Аднак нядаўна яна прачытала лекцыю для клуба Beer&History па гісторыі стаматалогіі. Жанчына гаворыць, што такі фармат ёй вельмі падабаецца, і яна шкадуе што ўжо месяц не можа прыехаць у Беласток, бо мае шмат працы.

Таксама Наталля любіць наведваць беларускія канцэрты, літаратурныя сустрэчы, спектаклі, імпрэзы, прысвечаныя важным датам, у тым ліку 25 сакавіка, а яшчэ грамадскія акцыі каля консульства.

— Мне здаецца, што дыяспара арганізуе зусім іншае беларускае жыццё, якога нам, аўтахтонным беларусам, не хапала. Я б хацела каб і мерапрыемствы нацыянальнай меншасці былі такія ж — сучасныя, гарадскія, для маладых людзей. А тое што мы маем тут зараз, дык яно такое крыху этнаграфічнае, сялянскае — адзін раз можна схадзіць, але мяне гэта зусім не прыцягвае.

Па словах жанчыны эмігранты крыху мяняюць гэтую сітуацыю. Напрыклад фонд Tutaka праводзіць ужо нешта такое, што можа быць цікава маладым сучасным беларусам з меншасці: «Я лічу, што прыезджыя беларусы далі нейкі такі свежы подых паветра».

Стаматалогія Наталлі Баўтрамюк знаходзіцца ў Гайнаўцы. Да яе можна запісацца праз афіцыйны сайт.
Тэгі: ГалоўнаеІнтэрв'ю

ГАЛОЎНЫЯ НАВІНЫ

очереди на границе Беларусь Польша

Сколько придётся простоять в очереди на беларусско-польской границе?

MOST
24 сакавіка 2023, 16:20

Погранпереход «Бобровники — Берестовица» в Гродненской области закрыли ещё 10 февраля. В будни наиболее быстрым способом прохождения границы называли выезд на автобусах: за 3,5 часа можно было пройти две...

БНР і Беласток

«Партызаны вымагалі, каб Беласточчына была далучаная да БНР». Краязнаўца Аляксей Трубкін — пра беларускае паўстанне на Падляшшы ў 1922-1923 годзе

Максім Шульц
24 сакавіка 2023, 15:34

25 сакавіка адзначаецца Дзень Волі. Менавіта ў гэтую дату ў 1918 годзе была абвешчаная незалежнасць Беларускай Народнай Рэспублікі. У межы новай дзяржава павінна была ўвайсці і Беласточчына. На...

остановиться в Белостоке на пару дней

Командировка, выходные, закупы. Где остановиться в Белостоке на пару дней

Партнёрскі матэрыял
24 сакавіка 2023, 12:41

Беларусы, которые собираются или периодически приезжают в Белосток на короткий срок, без труда найдут для себя подходящее предложение под любой бюджет: отели, квартиры, апартаменты, гостевые дома и хостелы....

  • Галоўная
  • Навіны
  • Гісторыі
  • Гайды
  • Афіша
  • Бізнес
  • ПАДТРЫМАЙ!
  • Пра нас
Пры выкарыстанні зместу MOST прачытайце нашы Правілы выкарыстання матэрыялаў

Звяжыцеся з намі: most@mostmedia.io

© 2022 Mostmedia.io. Час будаваць масты

No Result
View All Result
  • Галоўная
  • Навіны
  • Гісторыі
  • Гайды
  • Афіша
  • Бізнес
  • ПАДТРЫМАЙ!
  • Пра нас
    • Чытачу і рэкламадаўцу
    • Палітыка выкарыстання Cookies (EU)
    • Правілы выкарыстання матэрыялаў

© 2022 Mostmedia.io. Час будаваць масты

Кіраваць згодай Cookies
Мы і нашы партнёры атрымліваем доступ і захоўваем інфармацыю на прыладзе і апрацоўваем асабістыя дадзеныя, такія як унікальныя ідэнтыфікатары і стандартную інфармацыю, якая адпраўляецца прыладай, альбо дадзеныя прагляду, каб выбраць і прафіляваць персаналізаваны змест і рэкламу, вымераць змест і рэкламную эфектыўнасць, а таксама распрацоўка і ўдасканаленне прадукцыі. Са згоды карыстальніка мы і нашы партнёры можам выкарыстоўваць дакладныя дадзеныя геалакацыі і ідэнтыфікацыю шляхам сканавання прылад. Націскаючы «Прыняць», вы пагаджаецеся на апрацоўванне звестак намі і нашымі партнёрамі, як апісана вышэй. Перш як пагадзіцца ці адмовіцца, вы можаце атрымаць больш падрабязную інфармацыю і змяніць наладкі. Для некаторых відаў апрацоўвання звестак не патрэбная вашая згода, але вы маеце права не пагадзіцца. Параметры не будуць распаўсюджвацца на іншыя сайты, што маюць глабальны альбо сэрвісны дазвол.
Функцыянал Always active
Тэхнічнае сховішча або доступ строга неабходныя з законнай мэтай забеспячэння магчымасці выкарыстання пэўнай паслугі, відавочна запытанай падпісчыкам або карыстальнікам, або з адзінай мэтай ажыццяўлення перадачы паведамленняў па сетцы электронных камунікацый.
Preferences
The technical storage or access is necessary for the legitimate purpose of storing preferences that are not requested by the subscriber or user.
Статыстыка
Тэхнічнае сховішча або доступ, якія выкарыстоўваюцца выключна ў статыстычных мэтах. The technical storage or access that is used exclusively for anonymous statistical purposes. Without a subpoena, voluntary compliance on the part of your Internet Service Provider, or additional records from a third party, information stored or retrieved for this purpose alone cannot usually be used to identify you.
Маркетынг
Тэхнічнае сховішча або доступ, неабходныя для стварэння профіляў карыстальнікаў для адпраўкі рэкламы або для адсочвання карыстальніка на вэб-сайце або на некалькіх вэб-сайтах у аналагічных маркетынгавых мэтах.
Manage options Manage services Manage vendors Read more about these purposes
Налады
{title} {title} {title}
Are you sure want to unlock this post?
Unlock left : 0
Are you sure want to cancel subscription?